Interview Marieke Kaajan over de PAS bij NPO 1
Op 7 november a.s. zal het Hof van Justitie zich uitspreken over de houdbaarheid van het Programma Aanpak Stikstof, naar aanleiding van de prejudiciële vragen die de Afdeling bestuursrechtspraak met de (tussen)uitspraken van 17 mei 2017 (ECLI:NL:RVS:2017:1259 en ECLI:NL:RVS:2017:1260) heeft gesteld. Het wordt een spannende dag, met de kanttekening dat uiteindelijk pas uit de (vervolg)uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak zal blijken wat de concrete impact is van het arrest van het Hof van Justitie.
De conclusie van de A-G in de procedure bij het Hof van Justitie voorspelt niet veel goeds. Volgt het Hof van Justitie deze conclusie, dan zal Nederland wat betreft ontwikkelingen die leiden tot een toename van stikstofdepositie op slot komen, totdat de huidige stikstofbelasting in Natura 2000-gebieden is teruggebracht tot onder het niveau van de zogeheten ‘kritische depositiewaarde’; de maximale hoeveelheid stikstofdepositie waarboven voor het meest gevoelige habitattype significant negatieve effecten niet kunnen worden uitgesloten. Daar waar een aanzienlijk deel van de stikstofdepositie in Nederland afkomstig is van het buitenland, lijkt het schier onmogelijk om dit lage niveau te bereiken. De andere – en laatste – optie die de A-G noemt voor een houdbaar PAS, is het doorlopen van de zogeheten ADC-toets voor het PAS. Er zal dan gemotiveerd moeten worden dat er geen alternatieven zijn voor de projecten die met het PAS mogelijk worden gemaakt, dat er dwingende redenen bestaat die realisatie van deze projecten rechtvaardigen en er zal compensatie van de aantasting van Natura 2000-gebieden moeten plaatsvinden. Wellicht dat de natuurmaatregelen die nu al met het PAS zijn voorzien, kunnen dienen als compenserende maatregelen. Lastiger wordt het echter om de alternatieventoets en de toets naar de aanwezigheid van dwingende redenen met succes te doorlopen. Wellicht lukt dit nog voor de zogeheten prioritaire projecten; projecten die, voor een deel althans, een dwingende reden van groot openbaar belang vertegenwoordigen. Denk aan de aanleg van nieuwe snelwegen, energievoorzieningen etc. Bij de aanleg van bedrijventerreinen – die in het kader van het PAS ook vaak als prioritaire project zijn aangemerkt – wordt ook dit al lastiger. Bij private initiatieven – uitbreiding van agrarische of andere bedrijvigheid – kan deze toets zo goed als onmogelijk slagen. Gaan we dan weer terug naar de pre-PAS periode, waarbij voor ieder initiatief waardoor de stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden toeneemt, een uitgebreide passende beoordeling moet worden verricht? We zullen het zien. Er wordt intussen al door veel partijen nagedacht over mogelijke oplossingen, waaronder door ENVIR Advocaten.
Over het arrest van het Hof van Justitie zal op deze website op 8 november a.s. een blogbericht verschijnen. Wilt u in de tussentijd nog een korte update krijgen over de vragen waar de procedure precies over ging, en wat de consequenties kunnen zijn van het arrest van het Hof van Justitie? Luister dan naar het interview met o.a. Marieke Kaajan bij Reporter Radio van NPO 1, op 14 oktober 2018. Wilt u na het arrest snel op de hoogte komen van de gevolgen hiervan? Schrijft u zich dan in voor de VMR Themamiddag “Het PAS-arrest van het Hof van Justitie – hoe nu verder?” op 6 december a.s. Kijk hier voor meer informatie over deze middag.
