Amsterdam: +31 20 737 20 66

image_pdf
Datum: 01-06-2019

Fleur Onrust

Gerelateerd

Tijdelijke achteruitgang van de toestand van een oppervlaktewaterlichaam is niet toegestaan
Op 5 mei 2022 heeft het Hof van Justitie EU (HvJEU) een arrest gewezen over…
De balans opmakend, drie jaar na het vervallen van het PAS
Inmiddels zijn er bijna drie jaar verstreken sinds de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van…
ENVIR Advocaten in Legal 500 Tier 2!
Met dank aan al onze cliënten en collega advocaten voor de mooie woorden. We gaan…
ENVIR in Chambers 2022
Wederom mooie woorden voor de advocaten én het kantoor als geheel in de beoordeling van…
Oplossingen voor gebiedsontwikkeling tijdens de stikstofcrisis
Op 9 december 2021 vond de jaarvergadering van de Vereniging voor Bouwrecht plaats. Tijdens deze…
Overzichtsuitspraak indirecte planschade
De Afdeling heeft 3 november jl. een overzichtsuitspraak gewezen op het gebied van indirecte planschade….
Verzoek om intrekking natuurvergunning op basis van art. 5.4 Wnb
Marieke Kaajan schreef een annotatie bij Rb. Gelderland 22 oktober 2021, ECLI:NL:RBGEL:2021:5684. 1. In deze…
Oplossingen voor gebiedsontwikkelingen tijdens de stikstofcrisis
Het overgrote deel van de Nederlandse Natura 2000-gebieden kampt met een overmaat aan stikstofdepositie, waardoor…
Foerageergebied (en vliegroutes) beschermd of niet?
Het foerageergebied van beschermde diersoorten is in beginsel niet beschermd op grond van de Wet…
Impact Europese Green Deal op EU ETS
De Europese Klimaatwet, die eind juli 2021 in werking treedt, schrijft voor dat de Europese…
Een gestandaardiseerd eigen risico bij ganzenschade; de spelregels volgens de Afdeling
Ganzen veroorzaken jaarlijks veel schade aan agrarische percelen. Alleen al in Fryslân gaat het om…
Afdeling toetst voor het eerst aan het nieuwe art. 3 Besluit mer en biedt inzichten in gebruik AERIUS
Afdeling toetst voor het eerst aan het nieuwe art. 3 Besluit mer (introductie plan-mer-boordeling voor…
Passende beoordeling bestemmingsplan voor kleine gebieden hoeft niet perse tot plan-mer-plicht te leiden
Annotatie M.A.A. Soppe bij ABRvS 19 mei 2021,  ECLI:NL:RVS:2021:1054
Externe salderingsmogelijkheden beperkt?
Vergunningverlening op grond van de Wet natuurbescherming (‘Wnb’) is, sinds de PAS-uitspraken van 29 mei…
Hoge Raad: Kosten bestuursrechtelijke handhaving zijn boedelschulden
Als een last onder dwangsom wordt opgelegd aan een curator zijn de kosten hiervan aan…
Wanneer is sprake van één ETS installatie? Hof van Justitie EU geeft tekst en uitleg
Het emissiehandelsysteem van de EU (EU ETS) geldt voor emissies van aangewezen broeikasgassen die het…
Litis finiri oportet: verjaring, sluitingshandelingen en procederende ontbonden vennootschappen.
Sinds de inwerkingtreding van titel 8.4 Awb op 1 juli 2013 is het figuur van…
Niet elk bedrijventerrein is een industrieterrein in de zin van categorie D 11.3 Besluit mer
Annotatie T. Rötscheid ABRvS 10 maart 2021,  ECLI:NL:RVS:2021:516, M en R 2021/57
Legal 500 – EMEA 2021 ranking
ENVIR Advocaten is gerankt in Environment and planning – tier 2 in de Legal 500…
Een snel(ler) einde aan de stikstofcrisis met een Deltaplan Verduurzaming?!
In een column die begin maart op de website van de Vereniging voor Milieurecht werd…
Noodzaak vvgb-natuur vanwege vervallen PAS; herstelmogelijkheden na verlening Wabo-besluit.
Marieke Kaajan schreef een annotatie bij ABRvS 9 december 2020, ECLI:NL:RVS:2020:2935 in M en R…
Nederland waterland: denk mee over het nationale waterbeleid
Water vind je in Nederland overal. Dit vraagt om aandacht voor waterkwaliteit, drinkwatervoorziening, beschikbaarheid van…
Chambers ranking 2021
Trots op de Chambers vermelding dit jaar van ENVIR Advocaten en twee advocaten van ENVIR…
Maatregelen als voorschrift verbonden aan een ontheffing Wnb
Of een maatregel in een voorschrift aan een ontheffing Wnb moet worden verbonden hangt af…
Daan Korsse in rubriek ‘In beweging’ op Omgevingsweb
Op de site Omgevingsweb wordt de komst van Daan Korsse bij ENVIR Advocaten vermeld. In…
ENVIR Advocaten verwelkomt Daan Korsse!
ENVIR Advocaten heeft de in het omgevingsrecht gespecialiseerde advocaat Daan Korsse (1982) aangetrokken als advocaat….
Geen vergunningplicht Wnb bij intern salderen
Annotatie M.M. Kaajan ABRvS 27 januari 2021,  ECLI:NL:RVS:2021:175
5 km-afkap in AERIUS Calculator bij verkeersbewegingen ViA15
Annotatie M.M. Kaajan ABRvS 20 januari 2021,  ECLI:NL:RVS:2021:105
Informele mer-beoordeling bestemmingsplan moet zien op gehele woningbouwlocatie
Annotatie M.A.A. Soppe ABRvS 20 januari 2021,  ECLI:NL:RVS:2021:80
Kansen en risico’s na vervallen Wnb-vergunningplicht interne saldering
Er geldt geen Wnb-vergunningplicht meer bij interne saldering. Hoe stel je dit vast en wat…
Soppe Gundelach advocaten sluit zich aan bij ENVIR
Het in Almelo gevestigde Soppe Gundelach advocaten sluit zich aan bij ENVIR Advocaten. ENVIR onderstreept…
Eén integrale mer-(beoordeling) vereist bij een gemengd bestemmingsplan (ook bij een vormvrije mer-beoordeling)
Vz. ABRvS 20 januari 2021, ECLI:NL:RVS:2021:80
Belangrijke Natura 2000-uitspraken (ViA15 en Logtsebaan)
(Tussen)uitspraak inzake het tracébesluit A15/A12 Ressen-Oudbroeken (ViA15), ABRvS 20 januari 2021, ECLI:NL:RVS:2021:105 en Logtsebaan, ABRvS 20 januari 2021, ELCI:NL:RVS:2021:71
Wijziging art. 7.28 Wet milieubeheer: informele mer-beoordeling mag voortaan in kader afdoening aanvraag
Wanneer sprake is van een aanvraag om een informele mer-beoordeling, mag die beoordeling in het kader van de beslissing op de aanvraag worden verricht. Voorheen moest de mer-beoordeling al zijn doorlopen wilde een ontvankelijke aanvraag ingediend kunnen worden.
Verdergaande bescherming Natura 2000-gebieden in ruimtelijk spoor is toelaatbaar
ABRvS 23 december 2020, ECLI:NL:RVS:2020:3071
Wijziging Besluit milieueffectrapportage: passende beoordeling bestemmingsplan leidt niet automatisch tot een plan-MER
Op 18 december jl. is de twintigste tranche Besluit uitvoering Crisis- en herstelwet in werking getreden. Daarmee is een mogelijkheid gecreëerd om onder omstandigheden af te kunnen zien van een plan-mer voor plannen waarvoor een passende beoordeling moet worden gemaakt. In deze bijdrage wordt hier nader op ingegaan, waarbij wordt ingezoomd op het bestemmingsplan.
Vereisen geurbeheersplan als aan normstelling Wet geurhinder en veehouderij is voldaan?
Het al dan niet in een omgevingsvergunning voor een veehouderij kunnen eisen dat een geurbeheersplan wordt opgesteld.
Voortoets mogelijk ondanks dat de stikstofdepositie de KDW overstijgt
Derek Sietses schreef een annotatie bij ABRvS 22 april 2020, ECLI:NL:RVS:2020:1110 in JM 2020/154. Tot voor…
Tweede Kamer aanvaardt Stikstofwet na substantiële verhoging ambitieniveau
Wetsvoorstel Stikstofreductie en natuurverbetering
Grensoverschrijdende samenwerking bij infrastructurele projecten 2.0
Aanbevelingen voor de revitalisering van de samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland bij grensoverschrijdende infrastructurele projecten.
Natuurcompensatiebank, stikstofreductie en natuurherstel
Ruim 1,5 jaar na de PAS-uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak worden de contouren van de…
Beantwoording van prejudiciële vragen inzake de verlenging van een toestemmingsbesluit voor een hervergassingsterminal
Marieke Kaajan schreef een annotatie bij HvJ EU 9 september 2020, ECLI:EU:C:2020:680 in M en…
Iris Kieft benoemd tot secretaris Stichting Stibat Services
Iris Kieft is benoemd als secretaris in het bestuur van Stichting Stibat Services (Stibat). Stibat…
De toepassing van externe saldering ten behoeve van het inpassingsplan Logistiek Park Moerdijk
Marieke Kaajan schreef een annotatie bij ABRvS 30 september 2020, ECLI:NL:RVS:2020:2318 in M en R…
Ontheffing soortenbescherming voor het bevaarbaar maken en heropenen van het Hoofdpolderkanaal
Fleur Onrust schreef een annotatie bij ABRvS 2 september 2020, ECLI:NL:RVS:2020:2091 in M en R 2020/92….
Wettelijk pesticidenverbod (voorlopig) van de baan
Deze week heeft het gerechtshof in Den Haag een interessant arrest gewezen. Het Hof zet…
Projecten met stikstofdepositie: wat wordt in de Wet natuurbescherming-vergunning vergund en onder welke beperkingen?
ABRvS 18 november 2020, ECLI:NL:RVS:2020:2760 en ABRvS 1 juli 2020, ECLI:NL:RVS:2020:1528
Voorschriften OBM moeten te herleiden zijn tot mer-beoordelingsaanmeldnotitie
Annotatie Soppe ABRvS 13 november 2019,  ECLI:NL:RVS:2019:3820, M en R 2020/18
Relativiteitseis en mer-regelgeving
ABRvS 11 november 2020, ECLI:NL:RVS:2020:2706
Marieke Kaajan en Iris Kieft aanbevolen als global leaders in Who’s Who Legal’s Global Guide 2020
Marieke Kaajan en Iris Kieft van ENVIR Advocaten worden in de Who’s Who Legal Global…
Rapport Arcadis: Herindeling Natura 2000-gebieden zeer beperkt mogelijk
In de Kamerbrief van 13 oktober jl. maakt de Minister van LNV melding van het…
Toetsing van het bestemmingsplan Buitengebied Rucphen 2012 aan de Wet natuurbescherming
Marieke Kaajan schreef een annotatie bij ABRvS 9 september 2020, ECLI:NL:RVS:2020:2170 in OGR 2020/207. 1….
Fleur Onrust van ENVIR Advocaten in het FD
Vandaag 23 oktober 2020 in het FD een artikel over het gemeentelijk beleid rond arbeidsmigranten….
Titel 8.4 Awb en schadevergoedingsverzoeken boven de EUR 25.000,-
Sinds de inwerkingtreding van titel 8.4 Awb, nu al zo’n zeven jaar geleden, kan een…
Een plan-MER-plicht voor het Activiteitenbesluit en de -regeling hoeft geen probleem te zijn
Er blijft veel (media-)aandacht voor tegenstanders van windparken die met nieuwe rechtspraak van het Europese…
Activiteiten in het verleden bieden in EU ETS wel garantie voor toewijzing in de toekomst
De meer dan 11.000 deelnemers aan het emissiehandelsysteem van de EU (EU ETS) moeten jaarlijks…
Kroniek Natuurbeschermingsrecht – Gebiedsbescherming (deel 2)
In het tweede deel van de jaarlijkse terugkerende Kroniek Natuurbeschermingsrecht schreven Marieke Kaajan en Fleur…
Belanghebbende bij handhavingsverzoek ogv Noodverordening COVID-19
Verzoek om handhaving van de Noodverordening tegen NS. Is de indiener van het verzoek om…
Investeren uit de stikstofcrisis, en snel een beetje!
Meer dan een jaar geleden sneuvelde het Programma Aanpak Stikstof bij de Afdeling bestuursrechtspraak. Dit…
Verbinden van voorschriften aan watervergunning die zien op beheer en onderhoud is toegestaan; feitelijke (beheer)handelingen waterschap niet relevant voor bestaan onderhoudsplicht
Annotatie Kevelam ABRvS 18 september 2019,  ECLI:NL:RVS:2019:3169, TBR 2019/172
Nationale Omgevingsvisie naar de Kamer: niet alles kan en zeker niet overal
De definitieve Nationale Omgevingsvisie, de NOVI, is op 11 september 2020 aan de Kamer aangeboden….
Passende beoordeling voor een bestemmingsplan en toch geen milieueffectrapport?
Als voor een bestemmingsplan, of ander plan of programma, een passende beoordeling moet worden opgesteld,…
De Habitatrichtlijn en de rustende veldhamster
Fleur Onrust schreef in OGR 2020/164 een annotatie bij HvJ EU 2 juli 2020, ECLI:EU:C:2020:517. …
Bevoegdhedenovereenkomsten: bij welke rechter moet je zijn?
Dat het van groot belang is om bij het inroepen van verplichtingen uit een overeenkomst…
Ontgrondingsvergunningen omvatten inhoudelijk geen wijziging ten opzichte van de voorheen verleende tijdelijke vergunningen en vallen daarom niet onder de mer-(beoordelings)plicht
Annotatie Soppe ABRvS 21 augstus 2019,  ECLI:NL:RVS:2019:2822, M en R 2020/55
Green Powerhouse Noordzee stap dichterbij met Noordzeeakkoord
Na ruim anderhalf jaar overleg en onderhandeling is in de zomer van 2020 het Noordzeeakkoord…
Relativiteit bij het MER: deelaspecten van het milieuonderzoek
Erwin schreef een noot onder ABRvS 18 maar 2020, ECLI:NL:RVS:2020:801 in M en R 2020/49….
Grote stookinstallaties en de Omgevingswet – oplegnotitie BREF LCP
In dit nieuwsbericht bespreek ik de oplegnotitie BREF LCP waarin allereerst een handvat wordt gegeven…
Finaliteit in het normaal maatschappelijk risico
In een eerder blogbericht stond ik meer in algemene zin stil bij het leerstuk van…
Kroniek Natuurbeschermingsrecht – Soortenbescherming (deel 1)
In de jaarlijks terugkerende kroniek Natuurbeschermingsrecht schreven Fleur Onrust en Marieke Kaajan in BR 2020/48…
De Habitatrichtlijn en de grote boze wolf
Fleur Onrust schreef een annotatie bij HvJ EU 11 juni 2020, ECLI:EU:C:2020:458 in OGR 2020/149….
Mondkapjesverplichting in het OV voor altijd?!
Hoe werkt de verplichting uit de Noodverordening om in het OV een mondkapje te dragen?…
Geen expliciet mer-beoordelingsbesluit voor bestemmingsplan woonwijk
Annotatie ABRvS 9 juli 2019,  ECLI:NL:RVS:2019:2298, M en R 2019/106
Activiteitenbesluit en -regeling (toch) plan-MER-plichtig?
Moeten het Activiteitenbesluit milieubeheer en de Activiteitenregeling milieubeheer onderworpen worden aan een strategische milieueffectbeoordeling (hierna…
Kunststofproducten voor eenmalig gebruik aan banden
Hoewel in maart 2020 alweer het tweede Europese actieplan voor de circulaire economie werd gepresenteerd,…
Leges bij een bouwplan, hoe zit het ook alweer?
Hoe zit het ook alweer met het betalen van leges bij een aanvraag voor een…
Actualiteiten bescherming Natura 2000-gebieden 2019/2020
Marieke Kaajan schreef een artikel in M en R 2020/41 over de ontwikkelingen in de rechtspraak, het…
Toetsing van geluidsnormen voor windturbines aan het voorzorgsbeginsel
Helaas is het Nederland niet gelukt de Europese doelstelling voor duurzaam opgewekte energie te halen….
Bestuursdwang en kostenverhaal in geval van faillissement
Fleur Onrust schreef een annotatie bij ABRvS 15 april 2020, ECLI:NL:RVS:2020:1063 in OGR 2020/117. In…
Bestemmingsplannen Maastricht, Meierijstad en Winkeldiversiteit Amsterdam doorstaan de toets van de Dienstenrichtlijn
Iris Kieft schreef in OGR 2020/124 een annotatie bij drie uitspraken waarin de Dienstenrichtlijn een…
Stikstof en Cie Remkes: kan het ook anders?
“Niet alles kan overal“, dat is de pakkende titel van het eindadvies van het Adviescollege…
Voldoende maatregelen treffen waardoor van ‘opzet’ (Wnb) geen sprake meer is?
Soortenbescherming (Wnb) in relatie tot de energietransitie en het treffen van ‘mitigerende maatregelen’ In de…
Het dubbele toetsingsmoment van de Wnb; bij vaststelling plan én uitvoering concrete activiteit.
Marieke Kaajan schreef een annotatie bij Rb. Noord-Holland 25 maart 2020, ECLI:NL:RBNHO:2020:2186 in M en…
Verzoek om (preventieve) handhaving ten aanzien van natuurgebied wel of niet terecht afgewezen
Fleur Onrust schreef een annotatie bij Rb. Noord-Nederland 14 april 2020, ECLI:NL:RBNNE:2020:1680, OGR 2020/107. De Rechtbank Noord-Nederland…
Regeling voor de gebruiksvergoeding bij het opleggen van gedoogplichten vanaf nu open voor consultatie
Inleiding Tot en met 24 juni a.s. kan gereageerd worden op de consultatieversie van de…
Ontwikkelingen rondom de aanpak van de stikstofproblematiek
Derek Sietses schreef samen met L. Boerema een artikel over de ontwikkelingen rondom de aanpak…
Actualiteiten bescherming Natura 2000
De laatste tijd verschijnen er weer veel interessante uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak van de…
Uitvoering Klimaatakkoord: hoe werkt de CO2-heffing?
Ter uitvoering van het Klimaatakkoord, is het kabinet hard aan de slag met de voorbereiding…
Curator pas op: bestuurs- en omgevingsrecht!
Ondanks alle getroffen steunmaatregelen, waaronder de NOW subsidie lijkt het onvermijdelijk dat straks meer faillissementen…
Aanleg rieteilanden en rietkraag is een beschermingsmaatregel waarmee in de passende beoordeling rekening mag worden gehouden
Marieke schreef een noot onder ABRvS 24 december 2019, ECLI:NL:RVS:2019:4360 in M en R 2020/10…
Normaal maatschappelijk risico: nu nog voer voor debat en onzekerheid
Normaal maatschappelijk risico, hoe zat het ook alweer? Op basis van de huidige Wet ruimtelijke…
Juridisering van draagvlak en participatie
Ter uitwerking van het Klimaatakkoord zijn in Nederland 30 energieregio’s bezig met het opstellen van…
Legal 500 – EMEA 2020 ranking
ENVIR Advocaten is gerankt in Environment and planning – tier 2 in de Legal 500…
Hof van Justitie EU bevestigt: geen matiging gefixeerde boete bij niet tijdig inleveren emissierechten
De EU ETS jaarafsluiting De jaarafsluiting voor het emissiehandelsysteem van de EU (EU ETS) is…
Bouw 40 woningen met steigerplaatsen voor afmeren van een boot, ziet niet op een jachthaven in de zin van het Besluit mer; art. 8:69a Awb in relatie tot mer-beoordeling en art. 7.2a Wm
Annotatie Soppe ABRvS 8 april 2020,  ECLI:NL:RVS:2020:1010, M en R 2020/62
De Omgevingswet komt, maar is er niet op 1 januari 2021
Uitstel maar geen afstel Uitstel, maar geen afstel. Op 1 april 2020 bracht de minister…
Interview Marieke Kaajan in Europoort Kringen
In de editie van maart 2020 van het magazine Europoort Kringen is Marieke Kaajan geïnterviewd…
Gasloos bouwen: toereikende planregel kan plan-mer stikstof voorkomen
Na de stikstofuitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak van mei 2019 is het zoeken naar mogelijkheden…
Uitspraken Raad van State inzake de overnachtingshaven Lobith en de nucleaire (Pallas-)reactor Petten interessant vanwege stikstofdepositieproblematiek en overwegingen inzake milieueffectrapportage
ABRvS 4 maart 2020, ECLI:NL:RSV:2020:682 en ABRvS 11 maart 2020, ECLI:NL:RVS:2020:741
Kroniek aansprakelijkheid en schadevergoeding in het waterbeheer
Overheid en Aansprakelijkheid 2020/5, p. 11-25
Chambers ranking 2020
Trots op de Chambers vermelding dit jaar van ENVIR Advocaten en 2 advocaten van ENVIR…
Doelstelling initiatiefnemer relevant voor niet opnemen alternatief in plan-MER. Toename stikstofdepositie N2000-gebied toereikend passend beoordeeld (systeemanalyse)
Annotatie Soppe ABRvS 11 maart 2020,  ECLI:NL:RVS:2020:741, M en R 2020/38
De effecten van ontwikkelingsmogelijkheden in het bestemmingsplan op Natura-2000 gebieden.
Marieke Kaajan schreef een annotatie bij ABRvS 22 januari 2021, ECLI:NL:RVS:2020:212 in OGR 2020/9. 1….
Stikstofcumulatietoets bestemmingsplan niet nodig en regeling interne saldering bestemmingsplan behoeft geen passende beoordeling
De Afdeling bestuursrechtspraak heeft vandaag meerdere interessante uitspraken gedaan over het Natura 2000-gebiedsbeschermingsrecht in relatie tot stikstof. Zo heeft de Afdeling overwogen, dat de stikstofcumulatietoets voor een bestemmingsplan niet hoefde te zien op ontwikkelingen die niet door het plan zelf, maar door andere plannen mogelijk zijn gemaakt. Ook heeft de Afdeling een oordeel gegeven over een in een bestemmingsplan opgenomen regeling voor interne saldering. Als in zo’n regeling wordt aangesloten bij het bestaande planologisch toegelaten gebruik, dan hoeft dat niet passend beoordeeld te worden.
Onzekerheid over rechtszekerheid
Daan Korsse schreef een bijdrage in de vriendenbundel ‘Verwant met verband: Ruimte, Recht en Wetenschap’…
Omvang van Europese onderzoeksverplichtingen naar milieueffecten voor het verlengen van de termijn van elektriciteitsproductie door twee Belgische kerncentrales
Erwin Noordover schreef een annotatie bij HvJ EU 29 juli 2019, C-411/17, ECLI:EU:C:2019:622 (Inter-Environnement Wallonie…
Onzelfstandige bewoning Enschede
Annotatie Daan Korsse, ABRS 22 januari 2020, ECLI:NL:RVS:2020:217, TvAR 2020/5
Fiets weg? Ook dat is bestuursrechtelijke handhaving
Fleur schreef een noot onder ABRvS 11 december 2019, ECLI:NL:RVS:2019:4152 in OGR-updates. 1. In de…
Grote kamer en staatsraad advocaat-generaal kunnen Rechtbank Gelderland onvoldoende overtuigen?
Fleur schreef een noot onder Rb. Gelderland 7 november 2019, ECLI:NL:RBGEL:2019:5015 in OGR-updates.  1. Op…
Kerstuitspraken met betrekking tot Natura 2000-toetsen
Poortgebied Bergsche Heide (Steenbergen), uitbreiding hotel de Harmonie in Giethoorn (Steenwijkerland) en aanleg nieuw dorp Reeve en aanleg van het Reevediep (beiden in Kampen)
ENVIR Advocaten op BNR Nieuwsradio over Urgenda-uitspraak
Vanochtend mocht Erwin Noordover op BNR Nieuwsradio ingaan op de mogelijke uitspraak van de Hoge…
Windpark Greenport Venlo kan doorgaan!
Windpark Greenport Venlo kan doorgaan! De beroepen tegen het provinciale inpassingsplan en de omgevingsvergunning van…
Ontbreken expliciet mer-beoordelingsbesluit is herstelbaar en reikwijdte mer-beoordelingsplichtige activiteit (samenhang andere activiteiten)
Annotatie Soppe ABRvS 18 december 2019,  ECLI:NL:RVS:2019:4327, M en R 2020/6
Programma Aanpak Stikstof; Uitzondering vergunningplicht weiden van vee/bemesten van gronden
Marieke schreef een noot onder ABRvS 29 mei 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1604 in M en R 2019/83…
Cursus Stikstof, PFAS en Vastgoed
Op 30 januari 2020 spreekt Marieke Kaajan op de studiedag Stikstof, PFAS en Vastgoed van…
CBb doet interessante uitspraak voor SDE-subsidiepraktijk
CBb 3 december 2019, ECLI:NL:CBB:2019:655
ENVIR Advocaten in Wintergasten
Iris Kieft van ENVIR Advocaten werd geïnterviewd voor de Wintergasten editie van VG Visie over…
Marieke Kaajan en Iris Kieft genoemd in Who’s Who Legal 2019
Marieke Kaajan en Iris Kieft van ENVIR Advocaten worden in de Who’s Who Legal Environment…
De ruimtelijke aanvaardbaarheid van geluidsbelasting bij windturbines
Voor de ruimtelijke aanvaardbaarheid van de geluidsbelasting van windturbines bij woningen en andere gevoelige gebouwen…
De ADC-toets centraal
Derek schreef een noot bij ABRvS 24 juli 2019, ECLI:NL:RVS:2019:2560 in JM 2019/156, afl. 11,…
Eisen passende beoordeling voor een programma (PAS).
Marieke schreef een noot onder ABRvS 29 mei 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1603 in M en R 2019/68…
Vervallen aanhaakverplichting natuurtoestemming bij omgevingsvergunning door intrekking onderdeel natuur.
Marieke schreef een noot onder ABRvS 13 maart 2019, ECLI:NL:RVS:2019:803 in M en R 2019/57…
Actualiteiten Natuurbeschermingsrecht 2018/2019
Marieke schreef een artikel in M en R 2019/88 over de actualiteiten van het natuurbeschermingsrecht…
Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2019 – Soortenbescherming (deel 2)
Marieke en Fleur schreven een kroniek over de ontwikkelingen van het natuurbeschermingsrecht inzake soortenbescherming in…
Hobbels bij het legaliseren van bestaand windpark: voorschriften op grond van m.e.r.-beoordeling
De vergunningverlening voor Windpark Hartelburg II begint zich te ontwikkelen tot een interessante soap. Het…
PFAS – van wonderspul naar hoofdpijndossier
Ruimtelijke ontwikkelingen worstelen nog volop met de gevolgen van de vernietiging van het Programma Aanpak…
Verschillende wijzen van rechterlijke omgang met het PAS-arrest
Marieke schreef een noot bij Rb. Midden-Nederland 29 november 2018, ECLI:NL:RBMNE:2018:5823 in M en R…
Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2019 – Gebiedsbescherming (deel 1)
Marieke en Fleur schreven een kroniek over de ontwikkelingen van het natuurbeschermingsrecht in 2019 in…
Overtreder of niet?
Een rechtspersoon kan als overtreder worden aangemerkt, maar wat is daarvoor nodig? En in hoeverre…
Prejudiciële vragen Habitatrichtlijn; hoe om te gaan met natuurwaarden waarvoor een gebied niet is aangewezen
Marieke schreef een noot bij HvJ EU 7 november 2018, ECLI:EU:C:2018:883 in 1. Dit arrest,…
Tijdelijk zonnepark van 4,3 hectare is niet m.e.r.-beoordelingsplichtig
De Afdeling bestuursrechtspraak heeft bij uitspraak van 14 augustus jl. (ECLI:NL:RVS:2019:2770) geoordeeld over een mogelijke…
Het PAS-arrest; en nu?
Marieke schreef een artikel in M en R 2019/18 over de gevolgen van het PAS-arrest….
ENVIR in het nieuws over stikstof
In de media zijn de afgelopen tijd meerdere berichten en items verschenen over de gevolgen…
Stikstof en woningbouw: business meeting met oplossingen
Honderden bouwprojecten komen op losse schroeven te staan door de recente stikstofuitspraak van de Raad…
Hoe moeten projectontwikkelaars omgaan met stikstofregels?
Op 18 juli 2019 werd Marieke Kaajan voor het radioprogramma Met het oog op morgen…
ENVIR ADVOCATEN BREIDT UIT EN OPENT KANTOOR IN LEEUWARDEN
Amsterdam, 15 juli 2019 – ENVIR Advocaten breidt uit. Het in bestuursrecht en omgevingsrecht gespecialiseerde…
Verzuim expliciet mer-beoordelingsbesluit fataal voor bestemmingsplan
Annotatie Soppe ABRvS 9 juli 2019,  ECLI:NL:RVS:2019:2298, TBR 2019/113
Staat mer-richtlijn toe dat slechts één van de noodzakelijke besluiten aan mer-plicht wordt verbonden?
Annotatie Kevelam en Soppe ABRvS 3 juli 2019,  ECLI:NL:RVS:2019:2217, M en R 2019/84
Beperkingen AERIUS Calculator
Marieke Kaajan schreef een annotatie bij ABRvS 27 februari 2019, ECLI:NL:RVS:2019:619 in OGR 2019/108. 1….
Windpark Delfzijl Zuid Uitbreiding: sfeerwoningen aangemerkt als gevoelige objecten.
D. Sietses & D.E.C. Garcea schreven een noot bij ABRvS 19 december 2018,  ECLI:NL:RVS:2018:4180 in…
Quick scan juridische uitvoerbaarheid inkrimping veestapel
Onderzoek in opdracht van het Planbureau voor de Leefomgeving, Utrecht: Universiteit Utrecht, Utrecht Centre for Water, Oceans and Sustainability Law 2017 (31 pp.).
Aanleg of wijziging van waterstaatswerken: gedogen versus onteigening
Wanneer mag een waterschap een rechthebbende van onroerende zaken verplichten om de aanleg of wijziging van waterstaatswerken te gedogen? En wanneer moet tot onteigening worden overgegaan? Op deze vraag geeft de Afdeling in haar uitspraak van 29 mei 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1719 antwoord.
Gevolgen PAS-uitspraak voor passende beoordelingen: wanneer met welke maatregelen rekening te houden
Erwin Noordover schreef een noot bij ABRvS 29 mei 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1603 in OGR 2019.  1. De…
Verbod asbestdaken per 2024/2025 gaat niet door
De Eerste Kamer heeft op 4 juni 2019 het wetsvoorstel dat een verbod per eind…
Briefing Tweede Kamer over de PAS-uitspraken
Op 4 juni 2019 lichtte Marieke Kaajan samen met prof. dr. Chris Backes van de…
Ruimte voor natuur én economische ontwikkeling: blik op de toekomst na de PAS-uitspraken
PAS-uitspraken 29 mei 2019: geen juridische verrassing; maar hoe nu verder? Inleiding De twee uitspraken…
Vertrouwen of wantrouwen: een nieuwe lijn in de jurisprudentie
Vandaag heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State een tweetal uitspraken (ECLI:NL:RVS:2019:1694 (dakterras Amsterdam)…
Gedoogplicht. Waterwet. Waterstaatswerken. Bijzondere omstandigheden. Onteigening.
Annotatie Kevelam ABRvS 29 mei 2019,  ECLI:NL:RVS:2019:1719, AB 2019/366
Vertrouwensbeginsel. Omgevingsrecht
Annotatie ABRvS 29 mei 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1694, TvAR 2019/7999 Essentie Vertrouwensbeginsel. Omgevingsrecht [Algemene wet bestuursrecht, art….
Toename endotoxinen leidt tot mer-plicht
Annotatie Kevelam en Soppe ABRvS 22 mei 2019,  ECLI:NL:RVS:2019:1632, M en R 2019/81
Voor andere bevredigende oplossing Wnb-ontheffing gebruik maken van milieueffectrapportage en beoordeling bestemmingsplan
Annotatie ABRvS 8 mei 2019,  ECLI:NL:RVS:2019:1491, M en R 2019/78
De provinciale ruimtelijke verordening in het licht van de Dienstenrichtlijn: twee nieuwe inzichten
Iris Kieft schreef een annotatie bij ABRvS 27 maart 2019, ECLI:NL:RVS:2019:965 in OGR 2019/69. 1….
Welke gegevens moeten ter inzage worden gelegd? ADC-toets Wnb
Marieke schreef een noot bij ABRvS 18 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2454 in M en R 2018/124. …
Legal 500 – EMEA 2019 ranking
ENVIR Advocaten is gerankt in Environment and planning – tier 2 in de Legal 500…
Besluitbegrip. Besluit tot goedkeuring van een faunabeheerplan. Vaststelling faunabeheerplan.
M. Bauman, D. Sietses & J.V. van Ophen schreven een noot onder ABRvS 20 maart…
Wijziging bestaande bebouwing in permanent logiesverblijf voor arbeidsmigranten geen stedelijk ontwikkelingsproject
Annotatie ABRvS 17 april 2019,  ECLI:NL:RVS:2019:1253, M en R 2019/61
Omgevingsvergunning eerste fase mag niet buiten behandeling worden gelaten vanwege mer-beoordelingsplicht tweede fase
Annotatie Soppe ABRvS 3 april 2019,  ECLI:NL:RVS:2019:1013, M en R 2019/60
Lucht boven Natura 2000-gebied onderdeel van het gebied?
Marieke scheef een noot bij Rb. Den Haag 7 maart 2018, ECLI:NL:RBDHA:2018:2665 in M en…
Emissiehandel: de impact van de Brexit
Het Verenigd Koninkrijk is een van de grootste uitstoters van broeikasgassen in Europa en de…
Chambers ranking 2019
Trots op de Chambers vermelding dit jaar van ENVIR Advocaten en 2 advocaten van ENVIR…
Ten onrechte aanvraag omgevingsvergunning buiten behandeling gelaten wegens ontbreken ecologische quickscan
Annotatie ABRvS 13 maart 2019, ECLI:NL:RVS:2019:815, M en R 2019/47
Relativiteitsvereiste. Beschermingsbereik normen Waterwet. Woon- en leefklimaat omvat (ook) bescherming tegen overstromingen en wateroverlast.
Annotatie Kevelam ABRvS 13 maart 2019,  ECLI:NL:RVS:2019:818, AB 2019/243
Heldere contouren – vereisten aan onderzoek Dienstenrichtlijn worden duidelijk
Iris Kieft schreef een noot onder ABRvS 19 december 2018 ECLI:NL:RVS:2018:4195 en ECLI:NL:RVS:2018:4196 in Annotaties…
Schorsing vergunningen gebaseerd op het PAS
Marieke schreef een noot bij ABRvS 9 maart 2018, ECLI:NL:RVS:2018:795 in M en R 2018/61. …
Bestemmingsplanregeling; verzekeren dat een passende beoordeling niet is vereist
Marieke scheef een noot bij ABRvS 20 december 2017, ECLI:NL:RVS:2017:3530 in M en R 2018/42. …
Wijziging tracébesluit verplicht niet tot opstellen van nieuw MER
Annotatie Soppe ABRvS 27 februari 2019, ECLI:NL:RVS:2019:596, M en R 2019/45
Het verschil tussen ‘mitigerende’ en ‘compenserende’ maatregelen
Marieke schreef een noot bij HvJ EU 25 juli 2018, ECLI:EU:C:2018:593 in M en R…
Amsterdams vestigingsverbod toeristenwinkels overleeft hoger beroep, maar Amsterdam Cheese Company mag toch open blijven
Het Amsterdamse vestigingsverbod voor toeristenwinkels overleeft hoger beroep, maar de Amsterdam Cheese Company mag van…
Emissiehandel: start op tijd met de voorbereiding van de vierde handelsperiode
De nieuwe handelsperiode voor het emissiehandelsysteem van de EU (EU ETS) staat voor de deur:…
Randvoorwaarden PAS – arrest HvJ
Met het arrest van het Hof van Justitie van 7 november 2018 (over de Programmatische…
Randvoorwaarden voor verkleining van een reeds aangewezen Natura 2000-gebied
Marieke schreef een noot bij HvJ EU 19 oktober 2017, ECLI:EU:C:2017:774 (Vereniging Hoekschewaards Landschap) in…
Afdeling laat zich weer uit over Dienstenrichtlijn in relatie tot bestemmingsplan
Iris Kieft schreef een noot onder ABRvS 24 oktober 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3471 in Annotaties OGR 2018-0228….
Prejudiciële vragen over de juridische houdbaarheid van het Programmatische Aanpak Stikstof
Marieke Kaajan schreef een annotatie bij HvJ EU 7 november 2018, ECLI:EU:C:2018:882 in OGR 2018/238….
IBR Studiedag Natuurbeschermingsrecht 20 juni 2019
Op 20 juni 2019 verzorgt Marieke Kaajan samen met Ralph Frins en Janette Verbeek een…
Last tot ongedaanmaking kan ook zien op vergunningvrije activiteiten
Op 7 november 2018 deed de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) uitspraak…
Effectiviteit van luchtwassers voor geurreductie
Annotatie Kevelam ABRvS 28 november 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3885, M en R 2019/13
Prejudiciële vragen PAS: conclusie van de A-G
Marieke schreef een noot bij HvJ EU (A-G) 22 juli 2018, ECLI:EU:C:2018:622 in M en…
Marieke Kaajan en Iris Kieft genoemd in Who’s Who Legal 2018
Marieke Kaajan en Iris Kieft van ENVIR Advocaten worden in de Who’s Who Legal Environment…
Het PAS-arrest gaat niet alleen over stikstof!
Op 7 november jl. beantwoordde het Hof van Justitie (HvJ) de vragen die door de…
PAS-uitspraak – interview Marieke Kaajan door NOS
Vandaag heeft het Hof van Justitie uitspraak gedaan over het Programma Aanpak Stikstof (ECLI:EU:C:2018:882). De…
Windpark De Drentse Monden en Oostermoer: Ontvankelijkheid, participatie, draagvlak.
D. Sietses & H.D. Tolsma schreven een noot bij ABRvS 21 februari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:616 in…
Interview Marieke Kaajan over de PAS bij NPO 1
Op 7 november a.s. zal het Hof van Justitie zich uitspreken over de houdbaarheid van…
Omgevingsrechtelijke besluitvorming voor zonneparken: een overzicht
In Bouwrecht 2018/77 gingen Erwin Noordover en Neeltje Walgemoed in op de omgevingsrechtelijke besluitvorming voor…
Actualiteiten Natuurbeschermingsrecht 2018
Marieke schreef een artikel over hetgeen zij besprak tijdens haar presentatie op de Actualiteitendag van…
Concept plan-MER hoeft ingevolge de Wet openbaarheid bestuur niet openbaar te worden gemaakt
Annotatie Soppe ABRvS 10 oktober 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3299, M en R 2019/27
Geen bescherming denkbeeldig gebruik
Bij het vaststellen van een bestemmingsplan voor woningbouw kan deze woningbouw een belemmering vormen voor nabijgelegen agrarische bedrijven en vice versa. De uitspraak van de Afdeling van 26 september 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3131, laat zien dat met een planologisch mogelijke verandering van bestaand agrarisch gebruik soms geen rekening hoeft te worden gehouden. Dit is het geval, als het onwaarschijnlijk is dat bepaald agrarisch gebruik daadwerkelijk zal plaatsvinden.
Mer-beoordelingsbeslissing voorafgaand aan terinzagelegging ontwerpbestemmingsplan
Annotatie Kevelam en Soppe ABRvS 26 september 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3131, M en R 2018/129
Artikel 5.16 Wm niet buiten toepassing vanwege WHO-advieswaarden luchtkwaliteit
Annotatie ABRvS 19 september 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3061, M en R 2018/127
Degene die de overtreding kan beëindigen is niet zonder meer ook de overtreder
Binnen de bestuurlijke handhaving speelt de vraag wie kan worden aangemerkt als ‘overtreder’ een cruciale…
Eigenaar en pachter gewoon belanghebbende, maar aanvrager soms niet
De ABRvS deed in de afgelopen weken een drietal interessante uitspraken over het belanghebbende begrip….
Kroniek Natuurbeschermingsrecht – Gebiedsbescherming (deel 2)
In de jaarlijks terugkerende kroniek Natuurbeschermingsrecht schreven Fleur Onrust en Marieke Kaajan in BR 2018/62…
Geen voorwaardelijke verplichting maar borging via watervergunning
Mag je een voorwaardelijke verplichting tot realisatie van een noodzakelijke waterberging in een bestemmingsplan achterwege laten? Die vraag is aan de orde in ABRvS 25 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2505. De Afdeling bestuursrechtspraak oordeelt in dit geval van wel nu de realisatie van de waterberging voldoende is gewaarborgd in het publiekrechtelijk spoor, over de boeg van de watervergunning.
Geen wettelijk kader endotoxinen. Bevoegd gezag dient te bepalen welke maatregelen bij endotoxinen in het belang van de bescherming van het milieu nodig zijn. Bij die bepaling heeft het bevoegd gezag beoordelingsruimte.
Annotatie Kevelam ABRvS 25 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2395, M en R 2018/103
Toename emissie endotoxinen vanwege pluimveehouderij leidt tot mer-plicht
Annotatie Soppe ABRvS 25 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2496, M en R 2018/113
Volksgezondheidsrisico’s door endotoxinen: meer handvatten voor de praktijk
Bij de besluitvorming over veehouderijen spelen volksgezondheidsrisico’s veroorzaakt door endotoxinen voor omwonenden een steeds grotere rol. In haar uitspraak van 25 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2395 geeft de Afdeling meer handvatten voor de praktijk hoe hiermee om te gaan.
Klimaat & zon: burgerparticipatie hoe gaat dat nu?
Dat burgerparticipatie (ook nu al) een rol speelt in bestuursrechtelijke procedures volgt uit de uitspraak…
Onjuiste procedure beslissing op aanvraag waterpeilverlaging
Annotatie Kevelam ABRvS 18 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2410, AB 2018/336
Waterschap, let op de procedure voor verzoeken om peilwijziging!
Waterschappen moeten waakzaam zijn bij de te volgen procedure voor verzoeken om peilwijziging. Dat blijkt uit de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van 18 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2410.
Klimaat & burgerparticipatie; hoe vorm te geven?
Windenergie en zonne-energie leveren een belangrijke bijdrage aan het behalen van de klimaatdoelstellingen, maar niet…
Weigering verklaring van geen bedenkingen geitenhouderij vanwege volksgezondheidsrisico’s
Annotatie Kevelam ABRvS 4 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2189, M en R 2018/102
Winning delfstoffen onder water geen delfstoffenwinning uit landbodem uit Besluit mer
Annotatie Soppe ABRvS 20 juni 2018, ECLI:NL:RVS:2018:1986, M en R 2018/100
Geen kaderstellend mer-plichtigplan ingeval van één-op-één inpassing vergunde situatie
Annotatie Soppe ABRvS 20 juni 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2066, M en R 2018/101
Strijd met de Dienstenrichtlijn: brancheringsregeling Appingedam niet evenredig
De raad van de gemeente Appingedam moet aan de bak. Dit volgt uit een tussenuitspraak…
Proceskostenveroordeling wegens het niet verschijnen op zitting door overheden
Annotatie VzABRvS 18 juni 2018, ECLI:NL:RVS:2018:1988, M en R 2018/91
Kroniek Natuurbeschermingsrecht – Soortenbescherming (deel 1)
In de jaarlijks terugkerende kroniek Natuurbeschermingsrecht schreven Fleur Onrust en Marieke Kaajan in BR 2018/49…
Subsidies voor duurzame initiatieven
Erwin Noordover en Annemarie Drahmann schreven ‘Subsidies voor duurzame initiatieven’, Bb 2018/33.
Gebruik van een eerder verrichte passende beoordeling bij een nieuw bestemmingsplan
Marieke Kaajan schreef een annotatie bij ABRvS 11 april 2018, ECLI:NL:RVS:2018:1185 in OGR 2018/109. 1….
Bestemmingsplanprocedure: bedrijf wegbestemd of niet?
Vaak krijg ik de vraag van bedrijven wat de gemeente nu wel of niet mag…
Alternatieve locaties in een milieueffectrapport
Erwin Noordover schreef een noot onder ABRvS 2 mei 2018, ECLI:NL:RVS:2018:1436, in BR 2018/59 over…
Mooie vermelding in de Legal 500 voor ENVIR Advocaten
Een mooie vermelding voor ENVIR Advocaten in de Legal 500: ‘Simply excellent’ boutique ENVIR Advocaten…
Marieke Kaajan in Chambers 2018!
Een mooie vermelding voor Marieke Kaajan van ENVIR Advocaten in de Chambers 2018 voor de…
Iris Kieft joins ENVIR Advocaten
ENVIR Advocaten is pleased to welcome Iris Kieft as a partner. Iris Kieft has a…
ENVIR Advocaten verwelkomt Iris Kieft
ENVIR Advocaten heet Iris Kieft van harte welkom als partner! Iris Kieft is gespecialiseerd in…
Wob-verzoek: namen van inspecteurs hoeven niet openbaar
De Afdeling geeft in haar uitspraak van 4 april 2018 nog meer duidelijkheid gegeven over…
Vacature Office manager 12-15 uur/week
ENVIR Advocaten zoekt per direct een: OFFICE  MANAGER (voor 12-15 uur per week) ENVIR Advocaten…
Eenheid Sm3 of Nm3 bij C-17.2 Besluit mer (winning aardolie en aardgas)
Annotatie Soppe ABRvS 7 maart 2018, ECLI:NL:RVS:2018:758, M en R 2018/60
Ook bij één besluit verplichte Wro-coördinatie ingeval van toepasselijkheid artikel 9f Elektriciteitswet 1998
Annotatie Kevelam ABRvS 7 maart 2018, ECLI:NL:RVS:2018:766, M en R 2018/74
Wateroverlastnormering en verplichting tot vaststellen projectplan
De gevolgen van klimaatverandering stellen waterschappen voor interessante uitdagingen voor het te voeren waterbeheer, nu en in de toekomst. De uitspraak van de Afdeling van 21 februari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:582, is in dit verband interessant. Een appellant betoogt dat het waterschap een waterstaatkundig besluit moet nemen, omdat het waterschap ervoor moet zorgen dat zijn gronden nooit overstromen. In dit blog wordt antwoord gegeven op de vraag of het waterschap daar inderdaad toe gehouden is. Verder bespreek ik in hoeverre in strijd met het bestemmingsplan zou kunnen worden gehandeld als gronden overstromen. Tot slot leent deze uitspraak zich om het juridisch instrumentarium voor (actief) regionaal waterbeheer om wateroverlast te voorkomen, uitgebreider onder de loep te nemen.
Treffen maatregelen op grond van mer-evaluatie achteraf
Annotatie Soppe ABRvS 21 februari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:608, M en R 2018/58
Inspraak over ontwerpbesluit voldoende vroegtijdige inspraak
Annotatie Kevelam ABRvS 21 februari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:616, M en R 2018/84
Verhouding bestemmingsplan en keur – overlappende regelgeving
De uitspraak van de Afdeling van 17 januari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:134, is het signaleren waard. Zij gaat onder meer in op de vraag of regels over waterberging in een ruimtelijk plan mogen worden opgenomen, terwijl hierover in de keur van het waterschap ook al een regeling is opgenomen. Deze vraag wordt in dit geval bevestigend beantwoord. In dit blog wordt het vraagstuk van overlappende regelgeving (keur en bestemmingsplan) nader belicht.
Beperking belanghebbendheid bij Wnb-ontheffing (soorten)
In de uitspraak van 24 januari 2018 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van…
Watervergunning voor rietproef en tijdelijke waterpeilverhoging Lauwersmeer
Annotatie Kevelam Rb Noord-Nederland, 1 februari 2018, ECLI:NL:RBNNE:2018:370, AB 2018/143
Functiewijziging winkelcentrum geen stedelijk ontwikkelingsproject als bedoeld in categorie D-11.2 Besluit mer
Annotatie Nijmeijer en Soppe ABRvS 31 januari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:348, TBR 2018/62
Belanghebbendheid bij een ontheffing voor een windpark
Erwin Noordover en Neeltje Walgemoed schreven een noot onder ABRvS 24 januari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:168, BR…
Ruimtelijke uitstraling van handeling bepalend voor belanghebbendheid bij ontheffing Flora- en faunawet
Annotatie ABRvS 24 januari 2018,  ECLI:NL:RVS:2018:168, M en R 2018/44
Herstructurering N280 Roermond is wijziging autoweg in de zin van Besluit mer
Annotatie Soppe ABRvS 24 januari 2018,  ECLI:NL:RVS:2018:224, M en R 2018/46
Aanhaken flora- en fauna-activiteit aan omgevingsvergunning en voortzetting Flora- en faunawetjurisprudentie
Annotatie ABRvS 10 januari 2018,  ECLI:NL:RVS:2018:12, AB 2018/53
Effectbeoordeling stikstof op Vlaamse Natura 2000-gebieden via Vlaamse systematiek
De uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (“ABRVS”) d.d. 16 april…
Schadevergoeding. Gevraagde schadevergoeding doorslaggevend voor bevoegdheid bestuursrechter. Rechtsmachtverdeling.
D. Sietses, K.J. de Graaf & A.T. Marseille schreven een noot bij ABRvS 2 augustus…
Toetsingskader vergunningverlening Waterwet
Wanneer moet een aanvraag om een watervergunning worden geweigerd voor het dempen van een sloot? Moet die geweigerd worden als die sloot feitelijk in gebruik is door grondschippers en rondvaartboten? Heeft de sloot om die reden een vaarwegfunctie? En is het van belang of het bevoegd gezag voor de vergunningverlening vaarwegbeheerder is? Deze vragen staan centraal in de Afdelingsuitspraak van 8 november 2017, ECLI:NL:RVS:2017:2999. Het antwoord op de vragen is in lijn met eerdere uitspraken van de Afdeling over het toetsingskader van de Waterwet (hierna: “Wtw”), maar kan in de literatuur wel op kritiek rekenen.
Geluidhinder van windturbineparken in relatie tot bedrijfswoningen
Een recente uitspraak van de Afdeling geeft een mooi voorbeeld van wanneer er sprake is van een bedrijfswoning die behoort bij de inrichting (een windturbinepark). De Afdeling geeft inzicht in de hiervoor van belang zijnde feiten en omstandigheden. Zie ABRvS 13 december 2017, ECLI:NL:RVS:2017:3405, r.o. 8, 8.1 t/m 8.4. In dit blogbericht wordt deze uitspraak mede in het licht van eerdere uitspraken besproken. Verder wordt kort ingegaan op de vraag welke bescherming bedrijfswoningen die behoren tot een windturbineparkinrichting krijgen in het ruimtelijke ordeningsspoor.
Geen MER nodig na mer-beoordeling als eerder vergunde milieugevolgen niet toenemen
Annotatie Soppe ABRvS 13 december 2017,  ECLI:NL:RVS:2017:3448, M en R 2018/28
Fleur Onrust in het tijdschrift “Tuin en landschap”
Een gesprek met Fleur Onrust van ENVIR Advocaten over de Wet natuurbescherming en de wijzigingen…
Beheer en schadebestrijding; uitspraak ABRvS en de Wnb
Beheer en schadebestrijding onder de Wnb en een recente uitspraak van de ABRvS van 18…
Prejudiciële vragen PAS: en nu?
Op 17 mei jl. deed de ABRvS twee (tussen)uitspraken over de Programmatische Aanpak Stikstof. In…
ENVIR succesvol voor Windpark Wieringermeer bij beroep tegen Wnb-ontheffing
In de aan Windpark Wieringermeer verleende Wnb-ontheffing voor trekvogels was een omvangrijke monitoringsverplichting ten aanzien…
Marieke Kaajan genoemd in Who’s Who Legal 2017
Marieke Kaajan van ENVIR Advocaten wordt in de Who’s Who Legal 2017 genoemd. In de Who’s…
ENVIR Advocaten treedt op voor Havenbedrijf Amsterdam
Vandaag in het nieuws: Marieke Kaajan van ENVIR Advocaten vertegenwoordigde het Havenbedrijf Amsterdam bij de…
Kroniek Natuurbeschermingsrecht – Soortenbescherming (deel 1)
In de jaarlijks terugkerende kroniek Natuurbeschermingsrecht schreven Fleur Onrust en Marieke Kaajan in BR 2017/53…
Natuurbescherming onder de Omgevingswet: eenvoudig en beter?
In MenR 2017/45 ging Marieke Kaajan in op de consultatieversie van de Aanvullingswet Natuur in…
Kroniek Natuurbeschermingsrecht – Gebiedsbescherming (deel 2)
Deel 2 van de jaarlijks terugkerende kroniek Natuurbeschermingsrecht, geschreven door Marieke Kaajan en Fleur Onrust,…
Actualiteiten natuurbeschermingsrecht 2017
In MenR 2017/78 werd, naar aanleiding van de Actualiteitendag van de Vereniging van Milieurecht, het…
Programmatische Aanpak Stikstof; prejudiciële vragen weiden en bemesten
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 17 mei 2017, ECLI:NL:RVS:2017:1260 in MenR 2017/85. 1….
Programmatische Aanpak Stikstof; prejudiciële vragen (algemeen)
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 17 mei 2017, ECLI:NL:RVS:2017:1259 in MenR 2017/84. 1….
Relatie tussen luchthavenbesluit en Wet natuurbescherming
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 18 januari 2017, ECLI:NL:RVS:2017:129 in MenR 2017/53. 1….
Overgangsrecht Programmatische Aanpak Stikstof
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 14 december 2016, ECLI:NL:RVS:2016:3327 en 28 december 2016,…
Voortzetten procedures ondanks prejudiciële vragen PAS
Op 17 mei jl. stelde de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (‘ABRvS’) prejudiciële…
Natuurbeschermingsrecht – editie 2017
Recent verschenen: het boek Natuurbeschermingsrecht. Marieke Kaajan schreef het boek samen met prof. dr. Ch.W….
Paralegals gezocht!
ENVIR Advocaten zoekt: Paralegals (minimaal 1 dag per week beschikbaar) ENVIR Advocaten is hét niche advocatenkantoor…
Relativiteitsvereiste en beoordeling beroepsgronden milieuaspecten uit mer-beoordeling
Annotatie Soppe ABRvS 19 juli 2017,  ECLI:NL:RVS:2017:1939, M en R 2017/135
Geurnormen achtergrondbelasting in bestemmingsplan toegestaan
Het is mogelijk om geurnormen voor de achtergrondbelasting in een bestemmingsplan op te nemen. Dit is in beginsel ruimtelijk relevant en aanvaardbaar. Zo oordeelt de Afdeling in haar recente uitspraak van 19 juli 2017 (ECLI:NL:RVS:2017:1969). Dit is een van de weinige uitspraken waarin de Afdeling dit zo expliciet overweegt.
Vacatures
ENVIR Advocaten zoekt: een advocaat senior-medewerker (7+ jaar werkervaring) een advocaat medewerker (4-7 jaar werkervaring)…
Samenvatting PAS-uitspraak weiden en bemesten
Lukt het maar niet om de tijd te vinden om de PAS-uitspraken van 17 mei…
Samenvatting PAS-uitspraak vergunningen
Lukt het maar niet om de tijd te vinden om de PAS-uitspraken van 17 mei…
Handboek Natuurbeschermingsrecht
Verschenen het Handboek Natuurbeschermingsrecht. Fleur Onrust schreef het hoofdstuk soortenbescherming.  De andere auteurs van het…
Omgevingsvergunningen en de toets aan het Amsterdamse hotelbeleid
In dit nieuwsbericht sta ik stil bij een tweetal uitspraken over omgevingsvergunningen voor twee hotels…
Presentaties van Praktijkcongres Natuur in de gemeente beschikbaar
Donderdag 18 mei jl. was ENVIR Advocaten aanwezig op het Praktijkcongres natuur in de gemeente. Een…
Toepassing kruimelgevallenregeling in relatie tot kolom 1 en kolom 2 uit categorieën Besluit mer
Annotatie Nijmeijer en Soppe ABRvS 3 mei 2017, ECLI:NL:RVS:2017:1192, TBR 2017/99
Het festivalseizoen is geopend; Tips om te zorgen dat de evenementenvergunningen en bestemmingsplannen er ook klaar voor zijn
Het is weer voorjaar, de eerste festivals en buitevenementen zijn al weer achter de rug,…
Ranking voor ENVIR Advocaten in the Legal 500
Veel dank aan al onze cliënten en contacten die deze mooie ranking in the Legal…
Marieke Kaajan in Chambers 2017
Met dank aan alle relaties en cliënten is Marieke Kaajan ook dit jaar met een…
Artikel 8:22 Awb: schakel tussen de curator en de bestuursrechtelijke beroepsprocedure
Erwin Noordover en Tom Barkhuysen schreven ‘Artikel 8:22 Awb: schakel tussen de curator en de…
Passende beoordeling en rol van PAS-maatregelen
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 24-02-2016, ECLI:NL:RVS:2016:497 in M en R 2016/68. Noot 1. Hoewel juridisch…
Stikstofbeoordeling bij plannen; mitigerende maatregelen in planvoorschriften verzekeren
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 20-04-2016, ECLI:NL:RVS:2016:1072 in M en R 2016/98. Noot 1. Deze twee met…
Omvang motiveringsplicht bij toename stikstofdepositie
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 30-03-2016, ECLI:NL:RVS:2016:866 in M en R 2016/82. Noot 1. ABRvS 23…
Passende beoordeling bij kleine toename stikstofdepositie; geen cumulatie met nog niet vastgesteld uitwerkingsplan
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 08-06-2016, ECLI:NL:RVS:2016:1612 in M en R 2016/112 Noot 1. Deze uitspraak –…
Gebruikmaken van een eerdere passende beoordeling
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 22‑06‑2016, ECLI:NL:RVS:2016:1745  in M en R 2016/115. Noot 1. Art. 19j, lid…
Stikstofregeling in bestemmingsplan
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 1 juli 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1515 in M en R…
Marieke Kaajan spreker op twee VMR-bijeenkomsten
Alles weten over de actualiteiten op het gebied van het natuurbeschermingsrecht? Kom dan naar de VMR…
Prejudiciële vragen of buiten werkingstelling van het PAS; en dan?
Tijdens de meerdaagse zitting op 30 november en 1 december 2016 bij de Afdeling bestuursrechtspraak…
Beperkte beroepsmogelijkheden tegen beheerplan; relatie met bestaand gebruik
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 20 juli 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2041 in M en R…
Verschil tussen instandhoudingsmaatregelen, preventieve en compenserende maatregelen
Marieke Kaajan schreef een noot onder HvJ EU 21-07-2016, ECLI:EU:C:2016:583 in M en R 2016/131. Noot 1….
Feitelijk bestaande (planologische legale) situatie bepalend voor mer-(beoordelings)plicht bestemmingsplan bij Besluit mer
Annotatie Soppe ABRvS 15 maart 2017, ECLI:NL:RVS:2017:694, M en R 2017/72
Natuurbeschermingsrecht in vogelvlucht; Actualiteiten en vragen uit de praktijk
Marieke Kaajan schreef in M en R 2016/73 het artikel: Natuurbeschermingsrecht in vogelvlucht; Actualiteiten en vragen…
Meldingsbevestiging PAS is geen besluit
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 02‑11‑2016, ECLI:NL:RVS:2016:2903 in M en R 2017/22. Noot 1. Met deze uitspraak…
Eenheid Sm3 of Nm3 bij C-17.2 Besluit mer (winning aardolie en aardgas)
Annotatie Soppe Vz. ABRvS 2 maart 2017, ECLI:NL:RVS:2017:561, M en R 2017/83
Boomvalk heeft geen jaarrond beschermd nest
Annotatie ABRvS 7 februari 2017, ECLI:NL:RVS:2016:288, M en R 2017/57
Stront aan de knikker? Het fosfaatrechtenstelsel in het licht van art. 1 Eerste Protocol bij het EVRM
Milieu & Recht 2017/5 (61), p. 388-400
Mooie deal: Van der Lee Transport verkocht aan het Belgische Vervaeke
Trots dat ons kantoor op het gebied van milieurecht verkoper heeft kunnen bijstaan in de…
Geen uitzondering op de beginselplicht tot handhaving
De uitspraak laat zien hoe belangrijk het is voor bedrijven om altijd te controleren of…
De Wet tarieven: de Commissie m.e.r. uit de markt geprijsd?
Milieu & Recht 2016/19
Burgemeester en openbare orde: vuurwerk en vlooienmarkt
De Afdeling heeft in de afgelopen twee weken een tweetal uitspraken gedaan over de bevoegdheid...
Geen vergunningvoorschriften gebruik of milieuaspecten aan omgevingsvergunning bouwen
Annotatie Soppe ABRvS 14 december 2016, ECLI:NL:RVS:2016:3331, M en R 2017/39
Omgevingsplan en m.e.r.
In deze bijdrage wordt de werkingssfeer van de voorgestelde m.e.r.-regelgeving ten aanzien van het omgevingsplan besproken. Verder wordt er ingegaan op de reikwijdte van de m.e.r.-(beoordelings)plicht voor zover die is verbonden aan het omgevingsplan.
Opschorting beslistermijn aanvraag om bestemmingsplan-vaststelling
Annotatie ABRvS 30 november 2016, ECLI:NL:RVS:2016:3189, AB 2017/28
Geen m.e.r.-beoordelingsplicht voor besluiten niet genoemd in kolom 4 Besluit mer
Annotatie Soppe ABRvS 30 november 2016, ECLI:NL:RVS:2016:3170, M en R 2017/92
Aan de slag met de natuurwet!
Het is bijna zover: op 1 januari a.s. treedt de Wet natuurbescherming in werking. ENVIR…
Aanvullingswet Natuur in de Omgevingswet
Tot 21 januari a.s. kan gereageerd worden op de Aanvullingswet Natuur in de Omgevingswet. In…
Functionele ontgronding is winning oppervlaktedelfstoffen Besluit mer
Annotatie ABRvS 15 november 2016, ECLI:NL:RVS:2016:3152, M en R 2017/13
Betekenis kosten bij bepaling mer-alternatieven
Annotatie Soppe ABRvS 9 november 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2988, M en R 2017/35
Daar zijn ze: Besluit natuurbescherming en Regeling natuurbescherming
Vandaag verscheen in het Staatsblad het Besluit natuurbescherming en in de Staatscourant de Regeling natuurbescherming. En de…
Voorwaardelijk ontheffing Ffw is mogelijk
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) overweegt in een uitspraak van 5…
Informatiemiddag Wet natuurbescherming: 3 november 2016
Op 3 november a.s. organiseert ENVIR Advocaten met Bureau Waardenburg een informatiemiddag over de Wet…
Informele mer-beoordeling voldoende bij formele mer-beoordelingsplicht
Annotatie Soppe ABRvS 28 september 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2535, M en R 2016/149
ENVIR in 2016 Who’s Who Legal: Environment
Nadat eerder opgenomen te zijn in de Chambers 2016 staat ENVIR Advocaten nu ook in…
Het arrest Orleans; bom onder de PAS?
Op 21 juli 2016 heeft het HvJ EU het begrip “compenserende maatregelen” verruimd – met…
Peilbeheer op peil. De verhouding tussen het peilbsluit en de watervergunning voor peilafwijkingen
Milieu & Recht 2016/137
Onderzoek naar maatregelen tegen meeuwenoverlast door ABRvS toegestaan
Fleur Onrust van ENVIR Advocaten trad op voor de gemeenten Alkmaar, Haarlem en Leiden in…
Kroniek Natuurbeschermingsrecht en Ffw 2016 (deel 2)
Kroniek Natuurbeschermingsrecht en Ffw 2016 (deel 2) F. Onrust en M.M. Kaajan[1]     Inleiding…
Windturbines en ecologie: soortenbescherming (II)
Erwin Noordover en Neeltje Walgemoed schreven ‘Windturbines en ecologie: soortenbescherming (ii)’, Nederlands Tijdschrift voor Energierecht,…
Digitale vs analoge verbeelding en achtererfgebied
De ABRvS heeft op 13 juli 2016 (ECLI:NL:RVS:2016:1918) nogmaals bevestigd dat de digitale verbeelding (plankaart)…
Kroniek Natuurbeschermingsrecht en Ffw 2016 (deel 1)
Verschenen in: BR 2016/50 Inleiding Een jaar verstreken; tijd dus voor een overzicht van de…
Planologische vergelijking bij bepalen m.e.r.-(beoordelings)plicht bestemmingsplan
Annotatie Soppe ABRvS 13 juli 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1944, M en R 2017/18
Aandachtspunten voor (potentiële) gebouw eigenaren
Zowel bedrijfspanden als woningen vliegen weer als warme broodjes over de toonbank, maar wat moet…
Wind op zee en land: wat staat er op korte termijn op de agenda?
Het realiseren van wind op land en op zee leidt van oudsher al tot een…
Vooringenomenheid bij subsidieverlening
Procedure inzake EnerGo subsidie. Uitspraak van het CBB van 13 juni 2016 (ECLI:NL:CBB:2016:155) over vooringenomenheid…
Natuur op NWEA Winddagen
Kom naar de bijeenkomst op 15 juni a.s. op de NWEA Winddagen over natuurwetgeving, en…
ENVIR op de Provada 2016
Natuurlijk zijn Marieke Kaajan en Fleur Onrust van ENVIR Advocaten ook dit jaar weer op…
Schaarse vergunningen; Wat? Wie en Hoe?
Op 25 mei 2016 is de conclusie over schaarse vergunning van staatsraad advocaat-generaal Widdershoven verschenen….
Nbw-vergunning voor 182 strandhuisjes blijft in stand
Bij uitspraak van 18 mei 2016 heeft de ABRvS de Nbw-vergunning voor 182 strandhuisjes aan…
Geen aanhaakverplichting bij Wet natuurbescherming
Goed nieuws: in afwijking van de Wet natuurbescherming wordt nu voorgesteld om de aanhaakverplichting niet…
Peilbeheer op peil
Een onderzoek naar de verhouding tussen het peilbesluit en de watervergunning voor het afwijken van het peil.
Aandeelhouder en bestuurder als overtreder aangemerkt
Drietal uitspraken van de ABRvS overspoedeisende bestuursdwang, het overtreder begrip, kostenverhaal en een dwangbevel. Procedure…
Windpark Wieringermeer mag worden aangelegd
Met twee uitspraken op 4 mei 2016 concludeerde de ABRvS dat Windpark Wieringermeer magen kan…
De Wet natuurbescherming: soortenbescherming
In Journaal Flora en fauna verscheen het artikel van Fleur Onrust en Luuk Boerema over…
De reikwijdte en rechtsgrondslag van nadeelcompensatie in het omgevingsrecht.
Derek Sietses schreef in TBR 2016/34, afl. 3 het verslag van de jaarvergadering van Vereniging…
Marieke Kaajan ranked in Chambers 2016
Chambers and partners acknowledges Marieke Kaajan for her work in the practice area Public law…
Handboek Legger Oppervlaktewaterlichamen
F.A.G. Groothuijse & J. Kevelam, Handboek Legger Oppervlaktewaterlichamen, Utrecht: Universiteit Utrecht, Utrecht Centre for Water, Oceans and Sustainability Law 2016 (27 pp.).
ENVIR in Leidsch dagblad, Haarlems dagblad en Noord-Hollands Dagblad
Artikel in Leidsch dagblad, Haarlems dagblad en Noord-Holland dagblad over procedure gevoerd door ENVIR Advocaten:…
Geen sprake van nieuwe stedelijke voorziening als bedoeld in Verordening Ruimte 2014
Annotatie ABRvS 13 april 2016, ECLI:NL:RVS:2016:987, M en R 2016/96
Natuurbeschermingsrecht: Fitness check en Guidance Documents – Kamerbrief over de Vogel- en Habitatrichtlijn
Bij brief van 21 maart 2015 bericht de staatssecretaris van EZ de kamer over een…
Het pleit beslecht: wel overgangsrecht Stichting WEW
De uitspraak van de ABRvS van 23 maart 2016 maakt een einde aan de discussie:…
Kunnen bestemmingsplannen profiteren van de PAS?
10 maart jl. sprak Marieke Kaajan op het eerste VBR-seminar over de rol van de…
Salderen bij Flora en faunawet-ontheffing toegestaan?!
Op 24 februari 2016 heeft de ABRvS een belangrijke uitspraak gedaan over de mogelijkheid om…
Windturbines en Ecologie: Gebiedsbescherming (I)
Erwin Noordover schreef ‘Windturbines en Ecologie: Gebiedsbescherming’, Nederlands Tijdschrift voor Energierecht, 2016, nr. 1.
Betekenis voorzienbaarheidscriterium voor activiteiten in Besluit mer zonder term ‘capaciteit’
Annotatie Soppe ABRvS 24 februari 2016, ECLI:NL:RVS:2016:482, M en R 2016/69
Bepalen en effectueren mer-plicht bij grensoverschrijdende activiteiten
Annotatie Soppe ABRvS 24 februari 2016, ECLI:NL:RVS:2016:465, M en R 2016/78
Meer duidelijkheid over implementatie PGS 29
Op 15 februari heeft de minister van I&M in een brief meer duidelijkheid gegeven over…
Een unicum: ABRvS komt terug op tussenuitspraak
Terugkomen op een tussenuitspraak is een uitzondering. Maar het kan wel! Zie hiervoor de uitspraak…
Laveren tussen piketpaaltjes door onbekend terrein
Na het arrest van het Hof van Justitie in de zaak Kücükdeveci (2010) was het…
Ook voor dieren op de landelijke vrijstellingslijst moet worden voldaan aan artikel 65 Ffw
Dieren die op de landelijke vrijstellingslijst staan mogen niet zonder meer worden afgeschoten. Bij het verlenen van…
Eventuele toekomstige gaswinning niet betrekken bij mer-beoordeling exploratieboring
ABRvS Kevelam en Soppe 27 januari 2016, ECLI:NL:RVS:2016:155, M en R 2016/64
De Wet natuurbescherming komt er (eindelijk) aan: wees op de hoogte!
Eind 2015 is de Wet natuurbescherming definitief aangenomen. Bent u nog niet (helemaal) op de…
Een nieuwe Beleidslijn Tijdelijke Natuur
Op 10 september 2015 is de Beleidslijn Tijdelijke Natuur in de Staatscourant gepubliceerd.[1] De beleidslijn heeft…
Stickers op windturbines: handhaven wegens vergunningplicht?
Op drie windturbines was de naam “Eneco” door middel van stickers aangebracht. Brengen de aangebrachte…
Interview Marieke Kaajan
Marieke Kaajan werd door het blad net.nl geïnterviewd over haar werkzaamheden bij grote energieprojecten (in…
Wijziging geluidvoorschrift kartbaan geen wijziging activiteit categorie D-43 Besluit mer
Annotatie Soppe ABRvS 23 december 2015, ECLI:NL:RVS:2015:3949, M en R 2016/52
Standaard voorschriften Nbw-vergunning vernietigd
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 23-12-2015, ECLI:NL:RVS:2015:3980. Noot 1. De spoorlijn Budel-Weert levert…
Alles weten over de PAS?
Lees dan hier het digitaal magazine, met een bijdrage van Marieke Kaajan.
Praktische handvatten voor gemeenten bij Wet natuurbescherming
ENVIR schreef mee aan het magazine “Natuur in de Gemeente”. Klik hier voor het magazine.
De NeR gaat per 1 januari 2016 op in het Activiteitenbesluit
Per 1 januari 2016 treedt de zogenaamde 4e tranche Activiteitenbesluit in werking. In dit bericht…
Overeenkomst onder opschortende voorwaarde tussen gemeente en projectontwikkelaar
Derek Sietses schreef een noot bij HR 26 juni 2015, ECLI:NL:HR:2015:1737, ECLI:NL:PHR:2015:63 in JA 2015/133,…
Bevestiging PAS-melding geen besluit: dan maar een handhavingsverzoek?!
Op 6 november jl. concludeerde de ABRvS dat de bevestiging van een PAS-melding geen besluit…
Instemmingsbesluit geen plan uit artikel 19j Natuurbeschermingswet 1998
Annotatie Kevelam en Soppe ABRvS 18 november 2015, ECLI:NL:RVS:2015:3578, M en R 2016/63
Relativiteitsvereiste en beoordeling beroepsgronden milieuaspecten uit mer-beoordeling
Annotatie Soppe ABRvS 18 november 2015, ECLI:NL:RVS:2015:3557, M en R 2016/14
Commentaar en toelichting bij Afdeling 7.1 en artikel 7:1 Awb
In de Module bestuursrecht van Kluwer staat artikelgewijs commentaar op de Algemene wet bestuursrecht (Awb)….
Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2015 – deel 2 Soortenbescherming
Fleur Onrust en Marieke Kaajan schreven de Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2015 – deel 2 inzake soortenbescherming….
Cumulatie met uitwerkingsplan verplicht?
Marieke Kaajan schreef een noot bij Vz. ABRvS 12-11-2015, ECLI:NL:RVS:2015:3575. Noot 1. Op grond van art. 19f,…
4 tips om terugbetalen ontvangen subsidie te voorkomen
Subsidie ontvangen is mooi en soms onmisbaar. Maar als je die subsidie aan het einde…
Toch geen overgangsrecht voor Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen?
Met de uitspraak van 1 oktober 2015 gaat de rechtbank Zeeland-West-Brabant lijnrecht in tegen een…
PAS: vragen uit de praktijk
De inwerkingtreding van het Programma Aanpak Stikstof heeft geleid tot vele vragen in de praktijk….
Inspanningsverplichting in projectontwikkelingsovereenkomst: gemeenten zijn aansprakelijk te houden voor een tekortschieten in hun inspanningen
Erwin Noordover en Laurens Westendorp schreven ‘Inspanningsverplichting in projectontwikkelingsovereenkomst: gemeenten zijn aansprakelijk te houden voor…
Zo zou het moeten! Voorkom verjaring van de mogelijkheid om te in vorderen
Verzoek de bestuursrechter om verjaring van de mogelijkheid om tot invordering van dwangsommen over te…
Nieuw leefgebied binnen N2000-gebied = mitigatie
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 14-10-2015, ECLI:NL:RVS:2015:3194. Noot 1. Met het arrest Briels…
Bij wie moet sinds 1 juli 2015 een Nbw-vergunning worden aangevraagd?
Art. 19d Nbw bepaalt dat een Nbw-vergunning wordt verleend door GS, tenzij op grond van…
Schoonmaken verplicht op grond van de omgevingsvergunning
Is de verplichting om een geluidscherm schoon te houden ruimtelijk relevant? De Afdeling (ABRvS) deed…
Aanvaardbare wijzigingsbevoegdheid onder de voorwaarde dat significante effecten zijn uitgesloten
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 16-09-2015, ECLI:NL:RVS:2015:2891. Noot 1. Al eerder heb ik…
Nbw-vergunning centrale Eemshaven: mitigatie van stikstof-effecten is toch mogelijk
De uitspraak van 9 september jl. voegt weer een hoofdstuk toe aan de discussie over…
Stikstof en bestemmingsplannen; one down more to come?!
In de uitspraak van 19 augustus 2015 vernietigt de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van…
Het waarborgen van duurzaamheid in de Omgevingswet.
Tijdschrift voor omgevingsrecht, 2015 (1), (pp. 8-19) (11 p.)
Geen mer-beoordeling als activiteit niet voldoet aan kolom 1-omschrijving Besluit mer
Annotatie Soppe ABRvS 19 augstus 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2631, M en R 2015/143
Referentiesituatie bij plannen indien bebouwing teniet is gegaan
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 19-08-2015, ECLI:NL:RVS:2015:2639. Noot 1. Een van de aspecten…
Tracébesluit Eemshaven: stikstofjurisprudentie samengevat
De uitspraak van 5 augustus jl. biedt een mooie samenvatting van de stikstofjurisprudentie van de…
Handhaving tegen permanente bewoning recreatiewoningen
Op deze zonnige zomerdag midden in de vakantieperiode een uitspraak over handhaving gericht tegen het…
Recycling is geen verwijdering afvalstoffen uit categorie D-18.1 Besluit mer
Annotatie Soppe ABRvS 5 augustus 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2457, M en R 2015/156
Toetsing van plannen aan de Nbw
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 05-08-2015, ECLI:NL:RVS:2015:2471. Noot 1. Het is een terugkerend…
Nbw-toestemming zonder ADC-toets; feit of fictie?
Het arrest Briels heeft geleid tot een stroom aan jurisprudentie waarmee het verschil tussen compensatie…
Bevoegd gezag Nbw-vergunning sinds 1 juli 2015
Marieke Kaajan schreef een nooit onder ABRvS 29-07-2015, ECLI:NL:RVS:2015:2406. Noot 1. Geeft een verleende Nbw-vergunning onverkort…
Recente ontwikkelingen Natuurbeschermingswet
Er zijn veel ontwikkelingen gaande op het gebied van de Nbw. Kijk hier voor een…
Kroniek Nbw en Ffw 2015 (deel 1)
De Nbw is geen rustig bezit. Het afgelopen jaar verscheen er weer veel jurisprudentie en…
Bestemmingsplannen en stikstof
Kunnen bestemmingsplannen profiteren van het programma aanpak stikstof (PAS)? Lees een instructief en praktisch artikel…
Beperkte toepassing art. 19kd Nbw bij plannen
Marieke Kaajan schreef een noot bij ABRvS 1 april 2015 (ECLI:NL:RVS:2015:999 en 1010) over art….
Vergunningplicht beweiden en uitrijden van mest
Een Nbw-vergunning is ook nodig voor het beweiden van koeien en het uitrijden van mest….
Flora en faunawet ontheffing en zelf in de zaak voorzien
In AB 2015/164 verscheen een annotatie van Annemarie Drahmann (Stibbe) en Fleur Onrust (ENVIR Advocaten)…
Mitigatie en compensatie (part 2)
Marieke Kaajan schreef de volgende noot bij ABRvS 11 maart 2015 (ECLI:NL:RVS:2015:706, inz. Buitenring Parkstad…
Marieke Kaajan en Fleur Onrust op de NWEA winddag
Marieke Kaajan en Fleur Onrust op de NWEA winddag
Terechte weigering handhavend optreden
Voor het corrigeren van de gemeten emissiewaarden vanwege meetonzekerheden overeenkomstig de voorschriften 2.6 en 2.9…
First Ladies Magazine Fleur Onrust
Magna Charta maakte het mooie First Ladies magazine omgevingsrecht Fleur Onrust. ​Een prachtig magazine met…
Op feitelijke situatie is Nbw niet van toepassing
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 08-07-2015, ECLI:NL:RVS:2015:2155. Noot 1. Deze uitspraak is een…
Relativiteitsvereiste in de weg aan vernietiging omgevingsvergunning beperkte milieutoets
Annotatie Soppe Rb Oost-Brabant 2 juli 2015, ECLI:NL:RBOBR:2015:3318, M en R 2015/121
De juridische bescherming van drinkwaterbronnen bij schaliegaswinning
Scriptie Julian Kevelam “De juridische bescherming van drinkwaterbronnen bij schaliegaswinning”
Planologische vergelijking bij bepalen mer-plicht bestemmingsplan
Annotatie Soppe ABRvS 1 juli 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2078, M en R 2015/125
Criteria voor voorlopige aanwijzing Natura 2000-gebied
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 01-07-2015, ECLI:NL:RVS:2015:2041 Noot 1. Het komt al niet…
Vergunningvrij bestaand gebruik Nbw
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 24-06-2015, ECLI:NL:RVS:2015:1946 Noot 1. Deze uitspraak is een weinig voorkomend…
Baat het niet, dan schaadt het (mogelijk) wel
Erwin Noordover schreef ‘Baat het niet, dan schaadt het (mogelijk) wel’, Bb 23 juni 2015/nr….
Uitbreiden omvang van het geding met nieuwe besluitonderdelen
Zeer interessante uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 3 juni 2015…
Van EHS tot NNN en de doorwerking in bestemmingsplannen
Fleur Onrust schreef in het digitale magazine Natuur in de Gemeente een column over de EHS…
Marieke Kaajan spreker op NWEA Winddag
Op 12 juni a.s. spreekt Marieke Kaajan op de NWEA Winddag 2015 over “Natuuwetgeving en…
Relativiteitsvereiste in relatie tot plan-mer-regeling en artikel 7.2a Wm
Annotatie Nijmeijer en Soppe ABRvS 3 juni 2015, ECLI:NL:RVS:2015:1713, TBR 2015/114
Vereniging voor bestuursrecht jaarvergadering 2015
Fleur Onrust in de jury voor de VAR-Michielsprijs. Vrijdag 22 mei jl hield de Vereniging…
Rechtsvergleichende Studie zu Instrumenten eines nachhaltigen Landmanagements Comparative Law Analysis on Instruments for Sustainable Land Management
H.F.M.W. van Rijswick, J. Kevelam, D. Korsse, S. van ’t Foort, W. Köck, J. Bovet, S. Möckel, K. Rath & M. Reese, M., Rechtsvergleichende Studie zu Instrumenten eines nachhaltigen Landmanagements Comparative Law Analysis on Instruments for Sustainable Land Management (CLAIM), Müncheberg: Leibniz-Zentrum für Agrarlandschaftsforschung (ZALF) e.V. 2015 (357 pp.).
Tweede tranche subsidieregelingen voor Topsector Energie
De tweede tranche subsidieregelingen voor de Topsector Energie is vanaf 1 juli 2015 open. De…
Marieke Kaajan bij het Nederlands Genootschap van Bedrijfsjuristen
Op 21 mei a.s. spreekt Marieke Kaajan over het Omgevingsrecht in de dagelijkse praktijk van…
Twee fasen bedrijventerrein één samenhangende activiteit bij toepassing Besluit mer
Annotatie Soppe ABRvS 29 april 2015, ECLI:NL:RVS:2015:1333, M en R 2015/106
Marieke Kaajan in the Chambers 2015
Marieke Kaajan wordt in the Chambers 2015 genoemd als specialist bij de categorie “Public Law”….
De programmatische aanpak stikstof: komt de PAS van pas?
D. Sietses & A. Drahmann schreven een artikel in BR 2015/48, afl. 6 over de…
Wind op zee; let goed op het (ontwerp-) kavelbesluit!
Wind op zee geniet de laatste tijd veel publiciteit. Dat is ook niet zo vreemd;…
Veranderingsvergunning voor een inrichting
Wanneer kan er een veranderingsvergunning voor een inrichting verleend worden? Een veranderingsvergunning kan slechts worden verleend…
Achterwege laten plan-mer-plicht bestemmingsplan ingeval van vergunning Natuurbeschermingswet 1998 met passende beoordeling
Annotatie Soppe ABRvS 15 april 2015, ECLI:NL:RVS:2015:1161, M en R 2015/105
Voortoets of passende beoordeling?
Geen passende beoordeling? Dan ook vaak geen plan-merplicht. Toch is een voortoets vaak niet voldoende….
Beperkt beroep beheerplan Nbw
Marieke Kaajan schreef in Milieu en Recht 2015/21 de volgende noot onder ABRvS 24 september…
Foerageergebied buiten Natura 2000-gebied: mititgatie
Een van de eerste zaken na het arrest Briels waaruit blijkt wanneer sprake is van…
Mitigatie en compensatie; toepassing arrest Briels
Het arrest Briels leidt tot veel discussie over het verschil tussen mitigatie en compensatie. Marieke…
ORNIS-criterium ook bij Habitatrichtlijnsoorten
En de ontwikkeling van windturbines betreft een dwingende reden van groot openbaar belang. Zie de…
Bestuursdwang vanwege verontreiniging op campingterrein
Lessen uit de Afdelingsuitspraak van 8 april 2015 over de toepassing van bestuursdwang bij bodemverontreiniging…
De PAS nieuwe risico’s voor agrarische activiteiten
In het tijdschrift ” Vee en gewas” verscheen een artikel van Marieke Kaajan over de…
De reikwijdte van de bestuursrechtelijke schadeverzoekschriftprocedure
K.J. de Graaf, A.T. Marseille & D. Sietses schreven een artikel in O&A 2015/3, afl….
Elektrovisserij leidt tot overtreding Ffw
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 19 november 2014, nr. 201404288 inzake de overtreding van…
Revisie- of veranderingsvergunning?
Marieke Kaajan beschreef wanneer een revisievergunning kan worden verlangd. In Niewsbrief StAB 2015-1 verscheen een…
Marieke Kaajan spreker op de VMR Actualiteitendag 2015
Marieke Kaajan was wederom als spreker uitgenodigd op de VMR Actualiteitendag donderdag 19 maart jl….
Watervergunning en verenigbaarheid met de doelstellingen van de Waterwet (art. 6.21)
Een watervergunning wordt geweigerd als de verlening van die vergunning niet verenigbaar is met doelstellingen…
Planschade en de uitleg van “met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid”
De Afdeling (ABRvS) heeft op 18 maart 2015 een tweetal planschade uitspraken gedaan waarin uitleg…
Hoe kunnen we windenergie beter bewaren?
ENVIR partner Marieke Kaajan schreef een opinie in de Volkskrant over windenergie. Of u nu…
First Ladies Omgevingsrecht
ENVIR partner Fleur Onrust verdedigt op 23 maart a.s. als First Lady Omgevingsrecht een stelling…
Jaaroverzicht jurisprudentie flora en faunawet 2014 JFF
In dit jurisprudentie overzicht behandelen Fleur Onrust en A. Drahmann de jurisprudentie Ffw van de…
Voorlopig einde van het alcoholslot
Het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen heeft door de uitspraak van de Raad van State (ABRvS) van…
De curator als overtreder
Erwin Noordover schreef ‘De curator als overtreder’ in Tijdschrift voor Insolventierecht, 2015/12. Een failliet bedrijf…
Commentaar op Afdeling 7.2 Awb
In de Module bestuursrecht van Kluwer staat artikelgewijs commentaar op de Algemene wet bestuursrecht (Awb)….
Marieke Kaajan in het nieuws
In de Stentor van 24 februari 2015: “Advocaat stelt Kampen ultimatum ingrijpen Reevediep”. Klik op…
Artikel Volkskrant over procedure bij de Raad van State
Marieke Kaajan wordt als natuurbeschermingswet deskundige geciteerd in de Volkskrant. Uit de Volkskrant 24 februari…
Baanbrekende uitspraak voor Nbw- en Ffw-zaken
Het 1%- of ORNIS-criterium kan nu ook bij diersoorten worden toegepast. Het verkrijgen van toestemming…
Exploratieboringen aardgas en aardolie niet mer-plichtig ingevolge mer-richtlijn
Annotatie Soppe HvJEU 11 februari 2015, ECLI:EU:C:2015:79, M en R 2015/73
Watervergunning geweigerd op grond van de onjuiste Keur
Interessante uitspraak van de Afdeling over de bestuursprocesrechtelijke vraag aan welke regels een besluit getoetst…
Programma Aanpak Stikstof is rem op de economische ontwikkeling
Uiterlijk 20 februari kan iedereen een zienswijze indienen tegen het PAS. Er is alle reden…
Andere definitie Nbw-bestaand gebruik bij bestemmingsplan
In deze noot van Marieke Kaajan wordt de definitie van bestaand gebruik in de zin…
Honden aanlijnen en stikstofdepositie; geen mitigatie
Een aanlijn- en opruimplicht bij honden; is dat een mitigerende maatregel? In MenR 2015/6 schreef…
Naar uniform toezicht en handhaving bij tankstations
Er wordt gewerkt aan een landelijke aanpak bij toezicht en handhaving van tankstations. Naar uniform…
Hoofdlijnen milieubestuursrecht
Hoofdlijnen milieubestuursrecht, 2015, hoofdstuk 9 (Milieueffectrapportage), pag. 187-208
De reikwijdte van art. 8:69, tweede lid, van de Awb in het omgevingsrecht
Naar een ruimhartige en meer consistente toepassing van de verplichting tot ambtshalve aanvulling van rechtsgronden door de Afdeling bestuursrechtspraak in het omgevingsrecht?’
Bestemmingsplan, EHS en Flora en faunawet
Zorg dat de aanwijzingen uit een onderzoeksrapport (Ffw) dat aan een bestemmingsplan ten grondslag wordt…
Gemeenten geef duidelijkheid en publiceer vanaf nu alle meldingen
Gemeenten publiceer vanaf nu zowel (1) de instemming (2) de weigering en (3) de instemming…
Een goed en succesvol 2015!
Wij wensen iedereen een heel goed en succesvol 2015 toe! Marieke, Wyke en Fleur
Commentaar op artikel 7:2 Awb
In de Module bestuursrecht van Kluwer staat artikelgewijs commentaar op de Algemene wet bestuursrecht (Awb)….
Commentaar op artikel 7:1a Awb
In de Module bestuursrecht van Kluwer staat artikelgewijs commentaar op de Algemene wet bestuursrecht (Awb)….
Bestemmingsplan en maximale lichtercapaciteit
In de uitspraak van de Afdeling (ABRvS) van 17 december 2014 komen de volgende onderwerpen…
Integrale beoordeling milieugevolgen bij informele mer-beoordeling
Annotatie Nijmeijer en Soppe ABRvS 24 december 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4648, TBR 2015/113
Marieke Kaajan spreker op VMR Actualiteitendag 2015
Marieke spreekt wederom op de actualiteitendag in 2015.
Bestemmingsplan en Flora en faunawet (BR 2014/136)
Fleur Onrust schreef in BR 2014/136. Essentie uitspraak: De vragen of voor de uitvoering van het bestemmingsplan…
Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen niet langer een bestuursorgaan
De uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van 17 december 2014 (zaaknr. 201402823) is een breuk…
Stil gebied geen noodzaak voor maatwerkvoorschrift windturbinegeluid
Met de uitspraak van 10 december 2014 (zaaknr. 201403936) maakt de Afdeling bestuursrechtspraak duidelijk dat,…
Kwaliteit van de deskundigenrapporten bij ontheffing Ffw
Fleur Onrust schreef samen met A. Drahmann in Bouwrecht over de kwaliteit van deskundigenrapporten die…
Verwerking licht asbesthoudend staalschroot in smelten staal valt onder categorie C-21-5 en D-21.5
Annotatie Soppe ABRvS 10 december 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4531, M en R 2015/50
Tracébesluit A2 blijft in stand – interessante Nbw uitspraak
Er gingen vele jaren van procederen en zelf prejudiciële vragen aan vooraf, maar de Afdeling…
UberPOP als medepleger aangemerkt door Voorzieningenrechter CBb
Interessante uitspraak, waarbij de problemen over de toelaatbaarheid van andere initiatieven in de deeleconomie en…
Planvoorschriften en Natuurbeschermingswet
Deze annotatie van Marieke Kaajan en Marcel Soppe in MenR 2014/143 gaat in op de mogelijke…
Bestaand gebruik volgt ook uit melding Besluit Melkveehouderij
Uit een melding op grond van het Besluit Melkveehouderij kan ook de omvang van (vergund)…
Belang van de ‘Soortenstandaard’ bij de verlening ontheffing Ffw
Fleur Onrust schreef samen met A. Drahmann in Br over de uitspraak van de Rechtbank…
Medewerking van derden vereisen kan wel in Watervergunning
De Waterwet verzet zich niet tegen het stellen van voorschriften ter naleving waarvan de medewerking van…
Spelregels ombudsman voor het maken van geluidsopnamen
Als burgers hun gesprekken met ambtenaren willen opnemen, mag de overheid dat niet zomaar verbieden….
Interview op Vastgoedjournaal.nl
Op de website www.vastgoedjournaal.nl staat een interview met de advocaten van ENVIR-advocaten. Envir Advocaten opent…
Bescherming van natuur in de Omgevingswet
In het Themanummer Omgevingswet van Milieu en Recht (2014/8) schreef Marieke Kaajan een artikel over de mate…
Bestemmingsplan en stikstof; gaat het ooit nog goed?
Bestemmingsplannen met activiteiten die stikstofdepositie veroorzaken leveren de praktijk veel hoofdbrekens op. In de uitspraak…
ENVIR in de Volkskrant
Deze ochtend in de Volkskrant!
Titel 8.4 Awb: verdwenen, gebleven en nieuwe problemen
Deze bijdrage van K.J. de Graaf, A.T. Marseille & D. Sietses maakt deel uit van…
De positie van deskundigen bij beslissingen over kunstsubsidies
Fleur Onrust schreef “De positie van deskundigen bij beslissingen over kunstsubsidies”, in “Gepaste afstand, de…
Geen omgevingsvergunningplichte beperkte milieutoets melkrundveehouderij onder drempel categorie D-14 Besluit mer
Annotatie Soppe ABRvS 29 oktober 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3841, M en R 2015/37
Advies Raad van State wetsvoorstel Windenergie op zee
Op 20 oktober jl. heeft de Raad van State advies uitgebracht over het wetsvoorstel over…
Nieuwe mazen in nieuwe bestuurswetten – ENVIR in Cobouw
Den Haag – De Crisis- en herstelwet en de Omgevingswet vereisen extra inventiviteit van partijen…
Grenswaarden met de PAS: oplossing of nieuwe problemen?
Op 7 oktober jl. heeft de Eerste Kamer ingestemd met het wetsvoorstel PAS tot wijziging…
ENVIR in de Elsevier
Personaliabericht In Elsevier
Asbestbrand en kostenverhaal interessante uitspraak ABRvS 8 oktober 2014
Wachten met zelf maatregelen nemen terwijl er anders spoedeisende bestuursdwang toegepast gaat worden, omdat er…
Watervergunning kan alleen verplichtingen voor vergunninghouder bevatten
Uitspraak (ABRvS) van 8 oktober 2014 waarbij aan een watervergunning in een voorschrift een verplichting…
Water en ruimte
H.K. Gilissen, J. Kevelam & H.F.M.W. van Rijswick, Water en ruimte – De bescherming van watersysteembelangen in het ruimtelijk spoor, Amsterdam: Berghauser Pont Publishing 2014 (244 pp.).
Tailormade regelgeving voor windturbineparken op de Noordzee
Erwin Noordover en Annemarie Drahmann schreven ‘Tailormade regelgeving voor windturbineparken op de Noordzee’, TO oktober…
Mer-beoordelingsbesluit inhoudende dat MER moet worden gemaakt bij uitbreiding ontgronding
Annotatie Soppe ABRvS 1 oktober 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3546, M en R 2015/22
ENVIR in Het Parool
Fleur Onrust, Wyke de Vos en Marieke Kaajan in het Parool!
Uitspraak grote kamer over kernbegrip “bestuursorgaan”
De grote kamer van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft uitspraak gedaan…
ENVIR in het FD
Partners ENVIR in Personalia FD. ENVIR in Personalia FD.
Nieuwe annotatie over kostenverhaal bestuursdwang na incident Schiphol
Noot van Fleur Onrust onder de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van…
Noot verschenen in JM over een besluit tot kostenverhaal bestuursdwang gericht aan curator
Fleur Onrust schreef een annotatie in JM 2014/111 onder een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van…
Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2014
Marieke Kaajan schreef de “Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2014”, BR 2014/75. Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2014 1.Inleiding Er is weer een…
Recht.nl
Op recht.nl verscheen vandaag een notificatie van het artikel van Fleur Onrust en A. Drahmann over…
Interessante uitspraak over dwingende redenen – natuurbeschermingswet
Op 13 augustus 2014 heeft de Voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van…
Project of andere handeling?
Laagvliegen boven en nabij Natura 2000-gebieden, en het landen op onverharde delen van deze gebieden…
Reikwijdte van plan-m.e.r. is beperkt tot m.e.r.-plichtige onderdelen plan; planregels om te voldoen aan de Natuurbeschermingswet 1998 niet toegestaan
Annotatie Kaajan en Soppe ABRvS 6 augustus 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2942, M en R 2014/143
Besluit kostenverhaal bestuursdwang gericht aan curator
Fleur Onrust schreef in JM 2014/111 over een besluit kostenverhaal bestuursdwang gericht aan de curator. In de…
Spoedeisende bestuursdwang na incident te Schiphol
Fleur Onrust schreef in JM 2014/100 over spoedeisende bestuursdwang na een incident met een sprinklerinstallatie op Schiphol….
Flora en faunawet en dwingende redenen
Fleur Onrust schreef samen met A. Drahmann het artikel, “Dwingende redenen van groot openbaar belang…
Nieuw habitat geen mitigerende maar compenserende maatregel
Annotatie Soppe HvJ EU 15 mei 2014, ECLI:EU:C:2014:330, TBR 2014/154
Opzet en vormgeving-criterium ingeval van wijziging activiteit Besluit mer
Annotatie Soppe ABRvS 23 april 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1467, M en R 2014/113
Effectbeoordeling Duitse Natura 2000-gebieden
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 16 april 2014, ECLI-nr: NL:RVS:2014:1312 inz. De beoordeling van…
Aanleggen nieuw habitattype is compensatie
Marieke Kaajan schreef een noot over de uitleg van het verschil tussen mitigatie en compensatie. In…
Hanteren drempelwaarde 0,051 mol/ha/jaar bij vergunning Natuurbeschermingswet 1998 niet aanvaard
Annotatie Soppe ABRvS 9 april 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1207, AB 2014/164
Externe saldering en directe samenhang – Natuurbeschermingswet
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 9 april 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1207 inz. Externe saldering en…
Co-vergistingsintallatie is niet m.e.r.-(beoordelings)plichtig vanwege categorieën D-18.4, D-21.6 en D-22.1
Annotatie Soppe ABRvS 19 februari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:555, M en R 2014/79
Wijziging Kernenergiewetvergunning Borssele is geen wijziging in de zin van Besluit m.e.r
Annotatie Soppe ABRvS 19 februari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:517, M en R 2014/80
Bestaand gebruik – Natuurbeschermingswet
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 19 februari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:537 inz. Bestaand gebruik Nbw,…
Salderen met bestaande rechten – Natuurbeschermingswet
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 12 februari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:446 inz. Salderen met bestaande rechten die…
Effecten op buitenlandse Natura 2000-gebieden en bestaande rechten
Marieke Kaajan en Erwin Noordover schreven een noot onder ABRvS 5 februari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:285 inz….
Opnemen maximale capaciteit vergassingsinstallatie categorie C-18.4 Belsuit mer in planregels toegestaan
Annotatie Soppe ABRvS 29 januari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:170, M en R 2014/46
Spoedeisende bestuursdwang, handhaving, bluswater, kostenverhaal, overtreder
Fleur Onrust schreef samen met C.N.J. Kortmann, noot onder ABRvS 22 januari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:90,  JM 2014/34….
Spoedeisende bestuursdwang, Chemie-Pack, kostenverhaal, overtreder
Fleur Onrust schreef samen met C.N.J. Kortmann een noot onder ABRvS 22 januari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:102, inz….
Activiteit categorie C-18.4 Besluit m.e.r zowel verwijdering als nuttige toepassing afvalstoffen
Annotatie Soppe Rb Noord-Nederland 14 januari 2014, ECLI:NL:RBNNE:2014:149, M en R 2014/45
Highlights en actualiteiten van het natuurbeschermingsrecht
Marieke Kaajan schreeft “Highlights en actualiteiten van het natuurbeschermingsrecht”, Nieuwsbrief StAB 2014/1, p. 7-15. Zie het gehele…
Communautaire grenzen aan het beperken van de project-m.e.r.-plicht tot het eerste ruimtelijk plan over een gefaseerd te realiseren project (mede bezien in het licht van de Omgevingswet)
P.J.J. van Buuren e.a. (red.), Toonbeelden, Gedachten over provinciaal omgevingsrecht ter herinnering aan Toon de Gier, Kluwer 2013, p. 159-165
Windparken en leefomgeving
Marieke Kaajan en Erwin Noordover schreven samen “Windparken en leefomgeving: een toelichting op enkele angels uit…
Dwangsom en Flora en faunawet
Fleur Onrust schreef samen met A. Drahmann een noot onder ABRvS 25 september 2013, ECLI:NL:RVS:2013:1247, BR 2014/9….
Wijziging Nbw-vergunning na de referentiedatum
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 13 november 2013, ECLI:NL:RVS:2013:1891, BR 2014/20. 1. Met deze uitspraak…
Flora en faunawet, tijdelijke verstoring vaste rust- en verblijfplaats
Fleur Onrust schreef samen met A. Drahmann een noot onder ABRvS 13 november 2013, ECLI:NL:RVS:2013:1925, BR 2014/8….
Salderen van deposities via een depositiebank
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 13 november 2013, ECLI:NL:RVS:2013:1931 inz. Salderen van deposities via een depositiebank,…
Passende beoordeling niet verplicht ondanks inhoudelijke ecologische voortoets
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 16 oktober 2013, ECLI:NL:RVS:2013:1573, MenR 2014/57. (1) Deze uitspraak is,…
Flora en faunawet (Ffw) verklaring van geen bedenkingen
Fleur Onrust schreef met A. Drahmann een noot onder de uitspraak Rb Utrecht 6 september 2012,…
Projectbesluit artikel 3.10 Wro geen plan in zin van artikel 19j Natuurbeschermingswet 1998
Annotatie Soppe Rb Noord-Holland 15 augustus 2013, ECLI:NL:RBNHO:2013:7078, M en R 2014/28
Omgevingswet en belanghebbendheid
Fleur Onrust schreef de Doorgeefcolumn “Omgevingswet en belanghebbendheid; alles bij het oude?” De column is te…
Last onder dwangsom, bluswater en de Waterwet
Fleur Onrust schreef samen met C.N.J. Kortmann een noot onder ABRvS 7 augustus 2013, ECLI:NL:RVS:2013:659, inz. Last…
Effectbeoordeling stikstofdepositie
Lees hier de noot die Marieke Kaajan schreef onder ABRvS 1 augustus 2013, ECLI:NL:RVS:2013:BZ9099 inz. Effectbeoordeling stikstofdepositie Nbw,…
Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2013
Marieke Kaajan schreef de “Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2013”, BR 2013/99. Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2013 1.Inleiding Net als in…
Flora en faunawet en verklaring van geen bedenkingen
Fleur Onrust schreef samen met A. Drahmann een noot onder ABRvS 26 juni 2013, ECLI:NL:RVS:2013:57, inz….
Kostenverhaal bestuursdwang en verontreinigd bluswater
Fleur Onrust schreef samen met C.N.J. Kortmann en P. Jong een noot onder Rb Noord-Nederland 9…
Cumulatie projecten leidt tot formele mer-beoordelingsplicht ontgrondingsvergunning
Annotatie Soppe ABRvS 3 juli 2013, ECLI:NL:RVS:2013:149, M en R 2013/127
Bestaand gebruik in de Natuurbeschermingswet
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 3 juli 2013, ECLI:NL:RVS:2013:107 inz. Bestaand gebruik zoals gedefinieerd in…
Reikwijdte van categorie D.35c van het Besluit mer (conserven)
Annotatie Soppe ABRvS 26 juni 2013, ECLI:NL:RVS:2013:18, M en R 2013/116
De beoordeling van effecten op buitenlandse Natura 2000-gebieden
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 26 juni 2013, ECLI:NL:RVS:2013:3 inz. De beoordeling van effecten…
Stikstofverordening Noord-Brabant
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 19 juni 2013, ECLI:NL:RVS:2013:CA3654 inz. de Stikstofverordening Noord-Brabant, MenR…
Gaan de wieken sneller draaien met de Structuurvisie wind op land?
In Bouwrecht 2013/89 gingen Erwin Noordover en Aaldert ten Veen in op de Rijksstructuurvisie wind…
En weer een moderniseringsslag … Of vormt de Omgevingswet dan toch het eindstation voor een eigentijds m.e.r.-systeem? Uiteenzetting van de belangrijkste wijzigingen in de m.e.r.-regelgeving ingevolge de Omgevingswet
TO 2013, nr. 2, p. 55-67
Stikstofbeleid Provincie Overijssel – Natuurbeschermingswet
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 22 mei 2013, ECLI:NL:RVS:2013:CA0687 inz. het “Beleidskader Natura 2000…
Ontwikkelingsruimte met de PAS, of toch niet?
Marieke Kaajan schreef het artikel “Ontwikkelingsruimte met de PAS, of toch niet?”, Agr.r. 2013 (afl. 3),…
Toegestane situatie op de peildatum vormt referentiesituatie voor passende beoordeling voor plannen
Annotatie Soppe ABRvS 1 mei 2013, ECLI:NL:RVS:2013:BZ9083, M en R 2013/97
Definitie project in de Natuurbeschermingswet
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 3 april 2013, ECLI:NL:RVS:2013:BZ7579 over de: Definitie project Nbw, StAB 2013/65….
De finaliseringsslag in het bestuursrecht
B. Marseille & D. Sietses schreven een artikel in NJB 2013/497, afl. 10. Aandacht voor…
Kostenverhaal bestuursdwang en verontreinigd bluswater
Fleur Onrust schreef samen met C.N.J. Kortmann en P. Jong een noot onder Rb Noord-Nederland 9…
Flora en faunawet en Vvgb
Fleur Onrust schreef samen met A. Drahmann een noot onder Rb Midden-Nederland 7 februari 2013, ECLI:NL:RBMNE:2013:BZ1898, inz….
De Wro gewijzigd
Artikel in de TBR 2013/3; Een korte beschouwing van de veranderingen die per 1 oktober 2012 zijn doorgevoerd middels de Spoedwet Wro
Eén stedelijk ontwikkelingsproject in zin van Besluit mer
Annotatie Soppe ABRvS 9 januari 2013, ECLI:NL:RVS:2013:BY8002, AB 2013/96
Een duiding van complexe besluitvorming en een voorstel voor de beoordeling van complicerende factoren
Erwin Noordover schreef ‘Een duiding van complexe besluitvorming en een voorstel voor de beoordeling van…
Flora- en faunawet: nieuwe donkere wolken boven Nederland?
Fleur Onrust schreef met A.Drahmann een artikel “​Flora- en faunawet: nieuwe donkere wolken boven Nederland?”, in BR…
Het bestemmingsplan gemaximaliseerd, Over de spanning tussen reële versus theoretische maximale planologische mogelijkheden ter zake van met name bedrijventerreinen en het buitengebied
Over de spanning tussen reële versus theoretische maximale planologische mogelijkheden ter zake van met name bedrijventerreinen en het buitengebied.
Geen mer-beoordeling voor uitwerkingsplan
Annotatie Soppe ABRvS 19 december 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BY6741, TBR 2013/43
Samenhangende ontgrondingslocatie voor bepaling mer-(beoordelingsplicht)
Annotatie Soppe ABRvS 19 december 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BY6766, AB 2013/97
Nieuwe en bestaande windturbines windpark in zin van Besluit mer
Annotatie Soppe Rb Haarlem 12 december 2012, ECLI:NL:RBHAA:2012:BY6096, M en R 2013/42
Bestaand gebruik – Natuurbeschermingswet
Lees hier de noot die Marieke Kaajan schreef onder ABRvS 21 november 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BY3744 inz. Bestaand gebruik…
Geen samenhangende installaties windturbines Lelystad
Annotatie Soppe ABRvS 14 november 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BY3088, M en R 2013/41
Verhaal van kosten bij (chemische) branden, deel 2
Fleur Onrust schreef samen met C.N.J. Kortmann het artikel “Verhaal van kosten bij (chemische) branden, deel…
Handhaving – spoedeisende bestuursdwang
Fleur Onrust schreef samen met C.N.J. Kortmann een noot onder ABRvS 31 oktober 2012, ECLI:NL:RVS:2013:BY1700, inz. Handhaving, spoedeisende…
Hoge Raad over Kostenverhaal Chemie-Pack
Fleur Onrust met C.N.J. Kortmann, noot onder HR 12 oktober 2012, ECLI:NL:HR:2012:BW7505, inz. Kostenverhaal Chemie-Pack, AB 2013/368….
Effectbeoordeling en saldering – Natuurbeschermingswet
Lees hier de noot die Marieke Kaajan schreef onder ABRvS 10 oktober 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BX9705 inz. Effectbeoordeling en saldering…
Besluit-MER beperkt tot bestemmingsplan dat deel is van groter plan
Annotatie Soppe ABRvS 3 oktober 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BX8982, M en R 2013/26
Verhaal van kosten bij (chemische) branden, deel 1
Fleur Onrust schreef samen met C.N.J. Kortmann het artikel “Verhaal van kosten bij (chemische) branden, deel…
Spoedeisende bestuursdwang, kostenverhaal, overtrederbegrip, bluswater
Fleur Onrust schreef met C.N.J. Kortmann een noot onder ABRvS 29 augustus 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BX5953, inz. Spoedeisende…
De beoordeling van effecten op buitenlandse Natura 2000-gebieden
Marieke Kaajan schreef samen met A.C. Collignon een noot onder ABRvS 29 augustus 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BX5932 inz….
De (on)mogelijkheid van een koepelvergunning – Natuurbeschermingswet
Lees hier de noot die Marieke Kaajan schreef onder ABRvS 15 augustus 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BX4650 inz. De (on)mogelijkheid…
Flora- en faunawet pilot Tijdelijke natuur
Fleur Onrust schreef een noot onder de uitspraak ABRvS 25 juli 2012 (ECLI:NL:RVS:2012:BX2544), BR 2012/140. 1. Dit…
Passende beoordeling en plan-mer voor bestemmingsplan met significante effecten Natura 2000-gebied en plan-mer-gebrek is niet passeerbaar
Annotatie Soppe ABRvS 18 juli 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BX1871, TBR 2012/166
Bestuursrechtelijk kostenverhaal bestuursdwang bij Chemie-Pack
Fleur Onrust schreef met C.N.J. Kortmann een noot onder Rb. Breda 21 juni 2012, ECLI:NL:RBBRE:2012:BW8992,inz. Spoedeisende bestuursdwang…
Plan-mer-plicht als bestemmingsplan meer mogelijk maakt van vergunde situatie
Annotatie Soppe ABRvS 30 mei 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BW6920, TBR 2012/129
Art. 19kd Nbw in combinatie met vergunningplicht art. 19d Nbw
Lees hier de noot die Marieke Kaajan schreef onder ABRvS 30 mei 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BW6948 inz. Art. 19kd…
Gemeenteraad is pas gebonden aan de inhoud van een algemene regel op grond van art. 4.1 lid 1 Wro na het verstrijken van de termijn die op grond van art. 4.1 lid 2 Wro aan die regel is verbonden
Annotatie Daan Korsse, ABRvS 9 mei 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BW5271, AB 2012/176
Vogelvrij, Een beschouwing over vogels met jaarrond beschermde verblijfplaatsen in relatie tot ruimtelijke ontwikkelingen
TO 2012, nr. 3, p. 64-74
Saldering op grond van de Nbw door middel van intrekking van een (milieu)vergunning
Lees hier de noot die Marieke Kaajan schreef onder ABRvS 4 april 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BW0777 inz. Saldering op…
Gebiedsbescherming in het wetsvoorstel natuur: oude wijn in nieuwe zakken?!
Marieke Kaajan schreef het artikel “Gebiedsbescherming in het wetsvoorstel natuur: oude wijn in nieuwe zakken?!”, MenR. 2011/181….
Effectbeoordeling stikstofdepositie
Lees hier de noot die Marieke Kaajan schreef onder ABRvS 28 maart 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BW0169 inz. Effectbeoordeling stikstofdepositie, StAB…
Plan met wettelijk of bestuursrechtelijk geregelde procedure is plan of programma smb-richtlijn
Annotatie Soppe HvJ EU 22 maart 2012, ECLI:EU:C:2012:159, TBR 2012/151
Overdraagbaarheid Natuurbeschermingswet-vergunningen
Lees hier de noot die Marieke Kaajan schreef onder ABRvS 21 maart 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BV9525 inz. Overdraagbaarheid Natuurbeschermingswetvergunningen, StAB…
SVIR en Barro: beleid en regel voor de nationale ruimte
In Bouwrecht 2012/49 ging Erwin Noordover in op het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening en de…
Geconcentreerde rechtsbescherming tegen provinciale ontheffing en gemeentelijk besluit waarop die ontheffing betrekking heeft
Annotatie Daan Korsse, ABRvS 1 februari 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BV2454, AB 2021/66
Vergunningplicht Natuurbeschermingswet voor het uitrijden van mest
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 18 januari 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BV1162 inz. Vergunningplicht Natuurbeschermingswet voor het…
Boom Basics Omgevingsrecht
M.M. Kaajan en F. Onrust schreven samen met V.L. van ’t Lam (red), J.C. van…
Europeesrechtelijke noodzaak voor onafhankelijke instantie raadpleging milieueffectrapport
Annotatie Backes en Soppe HvJ EU 20 oktober 2011, ECLI:EU:C:2011:681, AB 2012/1
Artikel 7:11 Awb
Fleur Onrust schreef met L.M. Koenraad het artikelgewijze commentaar op artikel 7:11 Awb in Module bestuursrecht…
De Raamwet omgevingsrecht; van model 3.0 naar model 4.1
Fleur Onrust schreef het artikel “De Raamwet omgevingsrecht; van model 3.0 naar model 4.1“, BR 2011, p….
De uitleg van artikel 19kd Natuurbeschermingswet
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 7 september 2011, ECLI:NL:RVS:2011:BR6898 inz. De uitleg van art….
Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2011
Marieke Kaajan schreef de “Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2011”, BR 2012/102. Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2011 1.Inleiding In de kroniek…
Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2010
Marieke Kaajan schreef de “Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2010”, BR 2011/67. Kroniek Natuurbeschermingsrecht 2010 1Inleiding Het natuurbeschermingsrecht in Nederland,…
Kostenverhaal brand Chemie-Pack Moerdijk
Fleur Onrust schreef een noot met C.N.J. Kortmann bij de uitspraak van de Rb 21 april…
Alle draait om de eenvoud. De Omgevingswet tussen Haagse bluf en fata morgana?
Goed verdedigbaar. Vernieuwing van bestuursrecht en omgevingsrecht. Opstellen aangeboden aan prof. mr. P.J.J. van Buuren…
De verhouding tussen BW en Awb in het kader van een subsidievaststelling
Fleur Onrust schreef een noot onder ABRvS 19 januari 2011, ECLI:NL:RVS:2011:BP1307 inz. De verhouding tussen BW en…
Het Besluit milieueffectrapportage (Cat. 18.2 bijlage D)
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 10 november 2010, ECLI:NL:RVS:2010:BO3494 inz. het Besluit milieueffectrapportage (Cat….
De relatie tussen Wabo en Waterwet
Fleur Onrust schreef het artikel “De relatie tussen Wabo en Waterwet”, BR 2010/160 (p. 851). De relatie tussen Wabo en Waterwet 1. Inleiding…
Subsidievaststelling en de verhouding tussen BW en Awb
Fleur Onrust schreef een noot onder ABRvS 8 september 2010, ECLI:NL:RVS:2010:BN6170, inz. Subsidievaststelling en de verhouding tussen…
Verrekening teveel betaalde subsidie
Fleur Onrust schreef een noot onder ABRvS 25 augustus 2010, ECLI:NL:RVS:2010:BN4946, inz. Verrekening teveel betaalde subsidie…
Doorwerking richtlijnen en algemene beginselen EU-recht
Kücükdeveci is een mijlpaalarrest. Het verruimt de mogelijkheden voor richtlijnen om ‘horizontale effecten’ te sorteren,…
Subsidievaststelling
Fleur Onrust schreef een noot onder ABRvS 10 maart 2010, ECLI:NLRVS:2010:BL7011, inz. Subsidievaststelling, AB 2011/92. De…
Einde aan de crisis in de Natuurbeschermingswet
Marieke Kaajan schreef het artikel “Einde aan de crisis in de Natuurbeschermingswet”, TO 2010/2, p. 31-41….
Kansen op herstel met de Crisis- en herstelwet?!
Marieke Kaajan en A. ten Veen schreven samen de bijdrage “Kansen op herstel met de Crisis- en…
Voorzorgsbeginsel in het milieurecht
Fleur Onrust schreef samen met T. Barkhuysen het artikel “De betekenis van het voorzorgsbeginsel voor de…
Rijkscoördinatieregeling energie-infrastructuurprojecten
Marieke Kaajan schreef het artikel “Rijkscoördinatieregeling energie-infrastructuurprojecten: een handige regeling maar wel met haken en ogen”…
Parlementaire geschiedenis Wet ruimtelijke ordening
N.S.J. Koeman, A. ten Veen, J.R. van Angeren, D.S.P. Fransen & Marieke Kaajan schreven het boek Parlementaire…
Revisievergunning Corus
Marieke Kaajan schreef een noot onder ABRvS 28 mei 2008, ECLI:NL:RVS:2008:BD2643 inz. Revisievergunning, MenR 2008/73. 1…
Bangert en Oosterpolder: lange leve de duidelijkheid
Toets 2008, nr. 5, p. 4-9
Waterwet, in kort bestek
Fleur Onrust schreef het artikel “Waterwet, in kort bestek”, Bulletin RO Totaal 2007, nr. 4. p….
Minder regels, meer ruimte voor water; het voorontwerp Waterwet nader beschouwd
Fleur Onrust schreef de bijdrage “Minder regels, meer ruimte voor water; het voorontwerp Waterwet nader beschouwd”,…
Het belanghebbendebegrip in de Wabo
Fleur Onrust schreef het artikel “Het belanghebbendebegrip in de Wabo”, BR 2008, p. 401. Na het verschenen…
Mediation in het bestuursrecht
Marieke Kaajan schreef het artikel “Mediation in het bestuursrecht. Mogelijkheden voor een wettelijke regeling” , AAe…