Auteur

Onderwerpen

Impact Europese Green Deal op EU ETS

25-07-2021: De Europese Klimaatwet, die eind juli 2021 in werking treedt, schrijft voor dat de Europese…

Afdeling toetst voor het eerst aan het nieuwe art. 3 Besluit mer en biedt inzichten in gebruik AERIUS

18-06-2021: Afdeling toetst voor het eerst aan het nieuwe art. 3 Besluit mer (introductie plan-mer-boordeling voor…

Passende beoordeling bestemmingsplan voor kleine gebieden hoeft niet perse tot plan-mer-plicht te leiden

15-06-2021: Annotatie M.A.A. Soppe bij ABRvS 19 mei 2021, ECLI:NL:RVS:2021:1054

Wanneer is sprake van één ETS installatie? Hof van Justitie EU geeft tekst en uitleg

16-05-2021: Het emissiehandelsysteem van de EU (EU ETS) geldt voor emissies van aangewezen broeikasgassen die het…

Niet elk bedrijventerrein is een industrieterrein in de zin van categorie D 11.3 Besluit mer

22-04-2021: Annotatie T. Rötscheid ABRvS 10 maart 2021, ECLI:NL:RVS:2021:516, M en R 2021/57

Nederland waterland: denk mee over het nationale waterbeleid

29-03-2021: Water vind je in Nederland overal. Dit vraagt om aandacht voor waterkwaliteit, drinkwatervoorziening, beschikbaarheid van…

Informele mer-beoordeling bestemmingsplan moet zien op gehele woningbouwlocatie

18-02-2021: Annotatie M.A.A. Soppe ABRvS 20 januari 2021, ECLI:NL:RVS:2021:80

Eén integrale mer-(beoordeling) vereist bij een gemengd bestemmingsplan (ook bij een vormvrije mer-beoordeling)

21-01-2021: Vz. ABRvS 20 januari 2021, ECLI:NL:RVS:2021:80

Belangrijke Natura 2000-uitspraken (ViA15 en Logtsebaan)

20-01-2021: (Tussen)uitspraak inzake het tracébesluit A15/A12 Ressen-Oudbroeken (ViA15), ABRvS 20 januari 2021, ECLI:NL:RVS:2021:105 en Logtsebaan, ABRvS 20 januari 2021, ELCI:NL:RVS:2021:71

Wijziging art. 7.28 Wet milieubeheer: informele mer-beoordeling mag voortaan in kader afdoening aanvraag

12-01-2021: Wanneer sprake is van een aanvraag om een informele mer-beoordeling, mag die beoordeling in het kader van de beslissing op de aanvraag worden verricht. Voorheen moest de mer-beoordeling al zijn doorlopen wilde een ontvankelijke aanvraag ingediend kunnen worden.

Verdergaande bescherming Natura 2000-gebieden in ruimtelijk spoor is toelaatbaar

04-01-2021: ABRvS 23 december 2020, ECLI:NL:RVS:2020:3071

Wijziging Besluit milieueffectrapportage: passende beoordeling bestemmingsplan leidt niet automatisch tot een plan-MER

02-01-2021: Op 18 december jl. is de twintigste tranche Besluit uitvoering Crisis- en herstelwet in werking getreden. Daarmee is een mogelijkheid gecreëerd om onder omstandigheden af te kunnen zien van een plan-mer voor plannen waarvoor een passende beoordeling moet worden gemaakt. In deze bijdrage wordt hier nader op ingegaan, waarbij wordt ingezoomd op het bestemmingsplan.

Vereisen geurbeheersplan als aan normstelling Wet geurhinder en veehouderij is voldaan?

24-12-2020: Het al dan niet in een omgevingsvergunning voor een veehouderij kunnen eisen dat een geurbeheersplan wordt opgesteld.

Tweede Kamer aanvaardt Stikstofwet na substantiële verhoging ambitieniveau

18-12-2020: Wetsvoorstel Stikstofreductie en natuurverbetering

Grensoverschrijdende samenwerking bij infrastructurele projecten 2.0

16-12-2020: Aanbevelingen voor de revitalisering van de samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland bij grensoverschrijdende infrastructurele projecten.

Projecten met stikstofdepositie: wat wordt in de Wet natuurbescherming-vergunning vergund en onder welke beperkingen?

25-11-2020: ABRvS 18 november 2020, ECLI:NL:RVS:2020:2760 en ABRvS 1 juli 2020, ECLI:NL:RVS:2020:1528

Voorschriften OBM moeten te herleiden zijn tot mer-beoordelingsaanmeldnotitie

13-11-2020: Annotatie Soppe ABRvS 13 november 2019, ECLI:NL:RVS:2019:3820, M en R 2020/18

Relativiteitseis en mer-regelgeving

11-11-2020: ABRvS 11 november 2020, ECLI:NL:RVS:2020:2706

Een plan-MER-plicht voor het Activiteitenbesluit en de -regeling hoeft geen probleem te zijn

11-10-2020: Er blijft veel (media-)aandacht voor tegenstanders van windparken die met nieuwe rechtspraak van het Europese…

Activiteiten in het verleden bieden in EU ETS wel garantie voor toewijzing in de toekomst

04-10-2020: De meer dan 11.000 deelnemers aan het emissiehandelsysteem van de EU (EU ETS) moeten jaarlijks…

Verbinden van voorschriften aan watervergunning die zien op beheer en onderhoud is toegestaan; feitelijke (beheer)handelingen waterschap niet relevant voor bestaan onderhoudsplicht

18-09-2020: Annotatie Kevelam ABRvS 18 september 2019, ECLI:NL:RVS:2019:3169, TBR 2019/172

Nationale Omgevingsvisie naar de Kamer: niet alles kan en zeker niet overal

13-09-2020: De definitieve Nationale Omgevingsvisie, de NOVI, is op 11 september 2020 aan de Kamer aangeboden….

Passende beoordeling voor een bestemmingsplan en toch geen milieueffectrapport?

04-09-2020: Als voor een bestemmingsplan, of ander plan of programma, een passende beoordeling moet worden opgesteld,…

Ontgrondingsvergunningen omvatten inhoudelijk geen wijziging ten opzichte van de voorheen verleende tijdelijke vergunningen en vallen daarom niet onder de mer-(beoordelings)plicht

21-08-2020: Annotatie Soppe ABRvS 21 augstus 2019, ECLI:NL:RVS:2019:2822, M en R 2020/55

Green Powerhouse Noordzee stap dichterbij met Noordzeeakkoord

20-08-2020: Na ruim anderhalf jaar overleg en onderhandeling is in de zomer van 2020 het Noordzeeakkoord…

Relativiteit bij het MER: deelaspecten van het milieuonderzoek

12-08-2020: Erwin schreef een noot onder ABRvS 18 maar 2020, ECLI:NL:RVS:2020:801 in M en R 2020/49….

Geen expliciet mer-beoordelingsbesluit voor bestemmingsplan woonwijk

09-07-2020: Annotatie ABRvS 9 juli 2019, ECLI:NL:RVS:2019:2298, M en R 2019/106

Activiteitenbesluit en -regeling (toch) plan-MER-plichtig?

08-07-2020: Moeten het Activiteitenbesluit milieubeheer en de Activiteitenregeling milieubeheer onderworpen worden aan een strategische milieueffectbeoordeling (hierna…

Kunststofproducten voor eenmalig gebruik aan banden

04-07-2020: Hoewel in maart 2020 alweer het tweede Europese actieplan voor de circulaire economie werd gepresenteerd,…

Toetsing van geluidsnormen voor windturbines aan het voorzorgsbeginsel

26-06-2020: Helaas is het Nederland niet gelukt de Europese doelstelling voor duurzaam opgewekte energie te halen….

Bestemmingsplannen Maastricht, Meierijstad en Winkeldiversiteit Amsterdam doorstaan de toets van de Dienstenrichtlijn

20-06-2020: Iris Kieft schreef in OGR 2020/124 een annotatie bij drie uitspraken waarin de Dienstenrichtlijn een…

Uitvoering Klimaatakkoord: hoe werkt de CO2-heffing?

12-05-2020: Ter uitvoering van het Klimaatakkoord, is het kabinet hard aan de slag met de voorbereiding…

Juridisering van draagvlak en participatie

17-04-2020: Ter uitwerking van het Klimaatakkoord zijn in Nederland 30 energieregio’s bezig met het opstellen van…

Hof van Justitie EU bevestigt: geen matiging gefixeerde boete bij niet tijdig inleveren emissierechten

12-04-2020: De EU ETS jaarafsluiting De jaarafsluiting voor het emissiehandelsysteem van de EU (EU ETS) is…

Bouw 40 woningen met steigerplaatsen voor afmeren van een boot, ziet niet op een jachthaven in de zin van het Besluit mer; art. 8:69a Awb in relatie tot mer-beoordeling en art. 7.2a Wm

08-04-2020: Annotatie Soppe ABRvS 8 april 2020, ECLI:NL:RVS:2020:1010, M en R 2020/62

Uitspraken Raad van State inzake de overnachtingshaven Lobith en de nucleaire (Pallas-)reactor Petten interessant vanwege stikstofdepositieproblematiek en overwegingen inzake milieueffectrapportage

24-03-2020: ABRvS 4 maart 2020, ECLI:NL:RSV:2020:682 en ABRvS 11 maart 2020, ECLI:NL:RVS:2020:741

Kroniek aansprakelijkheid en schadevergoeding in het waterbeheer

24-03-2020: Overheid en Aansprakelijkheid 2020/5, p. 11-25

Doelstelling initiatiefnemer relevant voor niet opnemen alternatief in plan-MER. Toename stikstofdepositie N2000-gebied toereikend passend beoordeeld (systeemanalyse)

11-03-2020: Annotatie Soppe ABRvS 11 maart 2020, ECLI:NL:RVS:2020:741, M en R 2020/38

Stikstofcumulatietoets bestemmingsplan niet nodig en regeling interne saldering bestemmingsplan behoeft geen passende beoordeling

04-03-2020: De Afdeling bestuursrechtspraak heeft vandaag meerdere interessante uitspraken gedaan over het Natura 2000-gebiedsbeschermingsrecht in relatie tot stikstof. Zo heeft de Afdeling overwogen, dat de stikstofcumulatietoets voor een bestemmingsplan niet hoefde te zien op ontwikkelingen die niet door het plan zelf, maar door andere plannen mogelijk zijn gemaakt. Ook heeft de Afdeling een oordeel gegeven over een in een bestemmingsplan opgenomen regeling voor interne saldering. Als in zo’n regeling wordt aangesloten bij het bestaande planologisch toegelaten gebruik, dan hoeft dat niet passend beoordeeld te worden.

Onzekerheid over rechtszekerheid

27-02-2020: Daan Korsse schreef een bijdrage in de vriendenbundel ‘Verwant met verband: Ruimte, Recht en Wetenschap’…

Omvang van Europese onderzoeksverplichtingen naar milieueffecten voor het verlengen van de termijn van elektriciteitsproductie door twee Belgische kerncentrales

10-02-2020: Erwin Noordover schreef een annotatie bij HvJ EU 29 juli 2019, C-411/17, ECLI:EU:C:2019:622 (Inter-Environnement Wallonie…

Onzelfstandige bewoning Enschede

22-01-2020: Annotatie Daan Korsse, ABRS 22 januari 2020, ECLI:NL:RVS:2020:217, TvAR 2020/5

Kerstuitspraken met betrekking tot Natura 2000-toetsen

27-12-2019: Poortgebied Bergsche Heide (Steenbergen), uitbreiding hotel de Harmonie in Giethoorn (Steenwijkerland) en aanleg nieuw dorp Reeve en aanleg van het Reevediep (beiden in Kampen)

ENVIR Advocaten op BNR Nieuwsradio over Urgenda-uitspraak

20-12-2019: Vanochtend mocht Erwin Noordover op BNR Nieuwsradio ingaan op de mogelijke uitspraak van de Hoge…

Ontbreken expliciet mer-beoordelingsbesluit is herstelbaar en reikwijdte mer-beoordelingsplichtige activiteit (samenhang andere activiteiten)

18-12-2019: Annotatie Soppe ABRvS 18 december 2019, ECLI:NL:RVS:2019:4327, M en R 2020/6

CBb doet interessante uitspraak voor SDE-subsidiepraktijk

04-12-2019: CBb 3 december 2019, ECLI:NL:CBB:2019:655

De ruimtelijke aanvaardbaarheid van geluidsbelasting bij windturbines

28-11-2019: Voor de ruimtelijke aanvaardbaarheid van de geluidsbelasting van windturbines bij woningen en andere gevoelige gebouwen…

Hobbels bij het legaliseren van bestaand windpark: voorschriften op grond van m.e.r.-beoordeling

14-11-2019: De vergunningverlening voor Windpark Hartelburg II begint zich te ontwikkelen tot een interessante soap. Het…

PFAS – van wonderspul naar hoofdpijndossier

07-11-2019: Ruimtelijke ontwikkelingen worstelen nog volop met de gevolgen van de vernietiging van het Programma Aanpak…

Tijdelijk zonnepark van 4,3 hectare is niet m.e.r.-beoordelingsplichtig

15-08-2019: De Afdeling bestuursrechtspraak heeft bij uitspraak van 14 augustus jl. (ECLI:NL:RVS:2019:2770) geoordeeld over een mogelijke…

Verzuim expliciet mer-beoordelingsbesluit fataal voor bestemmingsplan

09-07-2019: Annotatie Soppe ABRvS 9 juli 2019, ECLI:NL:RVS:2019:2298, TBR 2019/113

Staat mer-richtlijn toe dat slechts één van de noodzakelijke besluiten aan mer-plicht wordt verbonden?

03-07-2019: Annotatie Kevelam en Soppe ABRvS 3 juli 2019, ECLI:NL:RVS:2019:2217, M en R 2019/84

Quick scan juridische uitvoerbaarheid inkrimping veestapel

26-06-2019: Onderzoek in opdracht van het Planbureau voor de Leefomgeving, Utrecht: Universiteit Utrecht, Utrecht Centre for Water, Oceans and Sustainability Law 2017 (31 pp.).

Aanleg of wijziging van waterstaatswerken: gedogen versus onteigening

24-06-2019: Wanneer mag een waterschap een rechthebbende van onroerende zaken verplichten om de aanleg of wijziging van waterstaatswerken te gedogen? En wanneer moet tot onteigening worden overgegaan? Op deze vraag geeft de Afdeling in haar uitspraak van 29 mei 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1719 antwoord.

Gevolgen PAS-uitspraak voor passende beoordelingen: wanneer met welke maatregelen rekening te houden

10-06-2019: Erwin Noordover schreef een noot bij ABRvS 29 mei 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1603 in OGR 2019. 1. De…

Gedoogplicht. Waterwet. Waterstaatswerken. Bijzondere omstandigheden. Onteigening.

29-05-2019: Annotatie Kevelam ABRvS 29 mei 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1719, AB 2019/366

Vertrouwensbeginsel. Omgevingsrecht

29-05-2019: Annotatie ABRvS 29 mei 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1694, TvAR 2019/7999 Essentie Vertrouwensbeginsel. Omgevingsrecht [Algemene wet bestuursrecht, art….

Toename endotoxinen leidt tot mer-plicht

22-05-2019: Annotatie Kevelam en Soppe ABRvS 22 mei 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1632, M en R 2019/81

Voor andere bevredigende oplossing Wnb-ontheffing gebruik maken van milieueffectrapportage en beoordeling bestemmingsplan

08-05-2019: Annotatie ABRvS 8 mei 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1491, M en R 2019/78

De provinciale ruimtelijke verordening in het licht van de Dienstenrichtlijn: twee nieuwe inzichten

30-04-2019: Iris Kieft schreef een annotatie bij ABRvS 27 maart 2019, ECLI:NL:RVS:2019:965 in OGR 2019/69. 1….

Wijziging bestaande bebouwing in permanent logiesverblijf voor arbeidsmigranten geen stedelijk ontwikkelingsproject

17-04-2019: Annotatie ABRvS 17 april 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1253, M en R 2019/61

Omgevingsvergunning eerste fase mag niet buiten behandeling worden gelaten vanwege mer-beoordelingsplicht tweede fase

03-04-2019: Annotatie Soppe ABRvS 3 april 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1013, M en R 2019/60

Emissiehandel: de impact van de Brexit

27-03-2019: Het Verenigd Koninkrijk is een van de grootste uitstoters van broeikasgassen in Europa en de…

Ten onrechte aanvraag omgevingsvergunning buiten behandeling gelaten wegens ontbreken ecologische quickscan

13-03-2019: Annotatie ABRvS 13 maart 2019, ECLI:NL:RVS:2019:815, M en R 2019/47

Relativiteitsvereiste. Beschermingsbereik normen Waterwet. Woon- en leefklimaat omvat (ook) bescherming tegen overstromingen en wateroverlast.

13-03-2019: Annotatie Kevelam ABRvS 13 maart 2019, ECLI:NL:RVS:2019:818, AB 2019/243

Heldere contouren – vereisten aan onderzoek Dienstenrichtlijn worden duidelijk

06-03-2019: Iris Kieft schreef een noot onder ABRvS 19 december 2018 ECLI:NL:RVS:2018:4195 en ECLI:NL:RVS:2018:4196 in Annotaties…

Wijziging tracébesluit verplicht niet tot opstellen van nieuw MER

27-02-2019: Annotatie Soppe ABRvS 27 februari 2019, ECLI:NL:RVS:2019:596, M en R 2019/45

Amsterdams vestigingsverbod toeristenwinkels overleeft hoger beroep, maar Amsterdam Cheese Company mag toch open blijven

06-02-2019: Het Amsterdamse vestigingsverbod voor toeristenwinkels overleeft hoger beroep, maar de Amsterdam Cheese Company mag van…

Emissiehandel: start op tijd met de voorbereiding van de vierde handelsperiode

21-01-2019: De nieuwe handelsperiode voor het emissiehandelsysteem van de EU (EU ETS) staat voor de deur:…

Afdeling laat zich weer uit over Dienstenrichtlijn in relatie tot bestemmingsplan

21-12-2018: Iris Kieft schreef een noot onder ABRvS 24 oktober 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3471 in Annotaties OGR 2018-0228….

Last tot ongedaanmaking kan ook zien op vergunningvrije activiteiten

07-12-2018: Op 7 november 2018 deed de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) uitspraak…

Effectiviteit van luchtwassers voor geurreductie

28-11-2018: Annotatie Kevelam ABRvS 28 november 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3885, M en R 2019/13

Omgevingsrechtelijke besluitvorming voor zonneparken: een overzicht

15-10-2018: In Bouwrecht 2018/77 gingen Erwin Noordover en Neeltje Walgemoed in op de omgevingsrechtelijke besluitvorming voor…

Concept plan-MER hoeft ingevolge de Wet openbaarheid bestuur niet openbaar te worden gemaakt

10-10-2018: Annotatie Soppe ABRvS 10 oktober 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3299, M en R 2019/27

Geen bescherming denkbeeldig gebruik

02-10-2018: Bij het vaststellen van een bestemmingsplan voor woningbouw kan deze woningbouw een belemmering vormen voor nabijgelegen agrarische bedrijven en vice versa. De uitspraak van de Afdeling van 26 september 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3131, laat zien dat met een planologisch mogelijke verandering van bestaand agrarisch gebruik soms geen rekening hoeft te worden gehouden. Dit is het geval, als het onwaarschijnlijk is dat bepaald agrarisch gebruik daadwerkelijk zal plaatsvinden.

Mer-beoordelingsbeslissing voorafgaand aan terinzagelegging ontwerpbestemmingsplan

26-09-2018: Annotatie Kevelam en Soppe ABRvS 26 september 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3131, M en R 2018/129

Artikel 5.16 Wm niet buiten toepassing vanwege WHO-advieswaarden luchtkwaliteit

19-09-2018: Annotatie ABRvS 19 september 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3061, M en R 2018/127

Geen voorwaardelijke verplichting maar borging via watervergunning

31-07-2018: Mag je een voorwaardelijke verplichting tot realisatie van een noodzakelijke waterberging in een bestemmingsplan achterwege laten? Die vraag is aan de orde in ABRvS 25 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2505. De Afdeling bestuursrechtspraak oordeelt in dit geval van wel nu de realisatie van de waterberging voldoende is gewaarborgd in het publiekrechtelijk spoor, over de boeg van de watervergunning.

Geen wettelijk kader endotoxinen. Bevoegd gezag dient te bepalen welke maatregelen bij endotoxinen in het belang van de bescherming van het milieu nodig zijn. Bij die bepaling heeft het bevoegd gezag beoordelingsruimte.

25-07-2018: Annotatie Kevelam ABRvS 25 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2395, M en R 2018/103

Toename emissie endotoxinen vanwege pluimveehouderij leidt tot mer-plicht

25-07-2018: Annotatie Soppe ABRvS 25 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2496, M en R 2018/113

Volksgezondheidsrisico’s door endotoxinen: meer handvatten voor de praktijk

25-07-2018: Bij de besluitvorming over veehouderijen spelen volksgezondheidsrisico’s veroorzaakt door endotoxinen voor omwonenden een steeds grotere rol. In haar uitspraak van 25 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2395 geeft de Afdeling meer handvatten voor de praktijk hoe hiermee om te gaan.

Onjuiste procedure beslissing op aanvraag waterpeilverlaging

18-07-2018: Annotatie Kevelam ABRvS 18 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2410, AB 2018/336

Waterschap, let op de procedure voor verzoeken om peilwijziging!

18-07-2018: Waterschappen moeten waakzaam zijn bij de te volgen procedure voor verzoeken om peilwijziging. Dat blijkt uit de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van 18 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2410.

Weigering verklaring van geen bedenkingen geitenhouderij vanwege volksgezondheidsrisico’s

04-07-2018: Annotatie Kevelam ABRvS 4 juli 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2189, M en R 2018/102

Winning delfstoffen onder water geen delfstoffenwinning uit landbodem uit Besluit mer

20-06-2018: Annotatie Soppe ABRvS 20 juni 2018, ECLI:NL:RVS:2018:1986, M en R 2018/100

Geen kaderstellend mer-plichtigplan ingeval van één-op-één inpassing vergunde situatie

20-06-2018: Annotatie Soppe ABRvS 20 juni 2018, ECLI:NL:RVS:2018:2066, M en R 2018/101

Strijd met de Dienstenrichtlijn: brancheringsregeling Appingedam niet evenredig

20-06-2018: De raad van de gemeente Appingedam moet aan de bak. Dit volgt uit een tussenuitspraak…

Proceskostenveroordeling wegens het niet verschijnen op zitting door overheden

18-06-2018: Annotatie VzABRvS 18 juni 2018, ECLI:NL:RVS:2018:1988, M en R 2018/91

Subsidies voor duurzame initiatieven

01-06-2018: Erwin Noordover en Annemarie Drahmann schreven ‘Subsidies voor duurzame initiatieven’, Bb 2018/33.

Alternatieve locaties in een milieueffectrapport

02-05-2018: Erwin Noordover schreef een noot onder ABRvS 2 mei 2018, ECLI:NL:RVS:2018:1436, in BR 2018/59 over…

Eenheid Sm3 of Nm3 bij C-17.2 Besluit mer (winning aardolie en aardgas)

07-03-2018: Annotatie Soppe ABRvS 7 maart 2018, ECLI:NL:RVS:2018:758, M en R 2018/60

Ook bij één besluit verplichte Wro-coördinatie ingeval van toepasselijkheid artikel 9f Elektriciteitswet 1998

07-03-2018: Annotatie Kevelam ABRvS 7 maart 2018, ECLI:NL:RVS:2018:766, M en R 2018/74

Wateroverlastnormering en verplichting tot vaststellen projectplan

26-02-2018: De gevolgen van klimaatverandering stellen waterschappen voor interessante uitdagingen voor het te voeren waterbeheer, nu en in de toekomst. De uitspraak van de Afdeling van 21 februari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:582, is in dit verband interessant. Een appellant betoogt dat het waterschap een waterstaatkundig besluit moet nemen, omdat het waterschap ervoor moet zorgen dat zijn gronden nooit overstromen. In dit blog wordt antwoord gegeven op de vraag of het waterschap daar inderdaad toe gehouden is. Verder bespreek ik in hoeverre in strijd met het bestemmingsplan zou kunnen worden gehandeld als gronden overstromen. Tot slot leent deze uitspraak zich om het juridisch instrumentarium voor (actief) regionaal waterbeheer om wateroverlast te voorkomen, uitgebreider onder de loep te nemen.

Treffen maatregelen op grond van mer-evaluatie achteraf

21-02-2018: Annotatie Soppe ABRvS 21 februari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:608, M en R 2018/58

Inspraak over ontwerpbesluit voldoende vroegtijdige inspraak

21-02-2018: Annotatie Kevelam ABRvS 21 februari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:616, M en R 2018/84

Verhouding bestemmingsplan en keur – overlappende regelgeving

05-02-2018: De uitspraak van de Afdeling van 17 januari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:134, is het signaleren waard. Zij gaat onder meer in op de vraag of regels over waterberging in een ruimtelijk plan mogen worden opgenomen, terwijl hierover in de keur van het waterschap ook al een regeling is opgenomen. Deze vraag wordt in dit geval bevestigend beantwoord. In dit blog wordt het vraagstuk van overlappende regelgeving (keur en bestemmingsplan) nader belicht.

Watervergunning voor rietproef en tijdelijke waterpeilverhoging Lauwersmeer

01-02-2018: Annotatie Kevelam Rb Noord-Nederland, 1 februari 2018, ECLI:NL:RBNNE:2018:370, AB 2018/143

Functiewijziging winkelcentrum geen stedelijk ontwikkelingsproject als bedoeld in categorie D-11.2 Besluit mer

31-01-2018: Annotatie Nijmeijer en Soppe ABRvS 31 januari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:348, TBR 2018/62

Belanghebbendheid bij een ontheffing voor een windpark

24-01-2018: Erwin Noordover en Neeltje Walgemoed schreven een noot onder ABRvS 24 januari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:168, BR…

Ruimtelijke uitstraling van handeling bepalend voor belanghebbendheid bij ontheffing Flora- en faunawet

24-01-2018: Annotatie ABRvS 24 januari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:168, M en R 2018/44

Herstructurering N280 Roermond is wijziging autoweg in de zin van Besluit mer

24-01-2018: Annotatie Soppe ABRvS 24 januari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:224, M en R 2018/46

Aanhaken flora- en fauna-activiteit aan omgevingsvergunning en voortzetting Flora- en faunawetjurisprudentie

10-01-2018: Annotatie ABRvS 10 januari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:12, AB 2018/53

Toetsingskader vergunningverlening Waterwet

03-01-2018: Wanneer moet een aanvraag om een watervergunning worden geweigerd voor het dempen van een sloot? Moet die geweigerd worden als die sloot feitelijk in gebruik is door grondschippers en rondvaartboten? Heeft de sloot om die reden een vaarwegfunctie? En is het van belang of het bevoegd gezag voor de vergunningverlening vaarwegbeheerder is? Deze vragen staan centraal in de Afdelingsuitspraak van 8 november 2017, ECLI:NL:RVS:2017:2999. Het antwoord op de vragen is in lijn met eerdere uitspraken van de Afdeling over het toetsingskader van de Waterwet (hierna: “Wtw”), maar kan in de literatuur wel op kritiek rekenen.

Geluidhinder van windturbineparken in relatie tot bedrijfswoningen

02-01-2018: Een recente uitspraak van de Afdeling geeft een mooi voorbeeld van wanneer er sprake is van een bedrijfswoning die behoort bij de inrichting (een windturbinepark). De Afdeling geeft inzicht in de hiervoor van belang zijnde feiten en omstandigheden. Zie ABRvS 13 december 2017, ECLI:NL:RVS:2017:3405, r.o. 8, 8.1 t/m 8.4. In dit blogbericht wordt deze uitspraak mede in het licht van eerdere uitspraken besproken. Verder wordt kort ingegaan op de vraag welke bescherming bedrijfswoningen die behoren tot een windturbineparkinrichting krijgen in het ruimtelijke ordeningsspoor.

Geen MER nodig na mer-beoordeling als eerder vergunde milieugevolgen niet toenemen

13-12-2017: Annotatie Soppe ABRvS 13 december 2017, ECLI:NL:RVS:2017:3448, M en R 2018/28

Relativiteitsvereiste en beoordeling beroepsgronden milieuaspecten uit mer-beoordeling

19-07-2017: Annotatie Soppe ABRvS 19 juli 2017, ECLI:NL:RVS:2017:1939, M en R 2017/135

Geurnormen achtergrondbelasting in bestemmingsplan toegestaan

27-06-2017: Het is mogelijk om geurnormen voor de achtergrondbelasting in een bestemmingsplan op te nemen. Dit is in beginsel ruimtelijk relevant en aanvaardbaar. Zo oordeelt de Afdeling in haar recente uitspraak van 19 juli 2017 (ECLI:NL:RVS:2017:1969). Dit is een van de weinige uitspraken waarin de Afdeling dit zo expliciet overweegt.

Toepassing kruimelgevallenregeling in relatie tot kolom 1 en kolom 2 uit categorieën Besluit mer

03-05-2017: Annotatie Nijmeijer en Soppe ABRvS 3 mei 2017, ECLI:NL:RVS:2017:1192, TBR 2017/99

Artikel 8:22 Awb: schakel tussen de curator en de bestuursrechtelijke beroepsprocedure

01-04-2017: Erwin Noordover en Tom Barkhuysen schreven ‘Artikel 8:22 Awb: schakel tussen de curator en de…

Feitelijk bestaande (planologische legale) situatie bepalend voor mer-(beoordelings)plicht bestemmingsplan bij Besluit mer

15-03-2017: Annotatie Soppe ABRvS 15 maart 2017, ECLI:NL:RVS:2017:694, M en R 2017/72

Eenheid Sm3 of Nm3 bij C-17.2 Besluit mer (winning aardolie en aardgas)

02-03-2017: Annotatie Soppe Vz. ABRvS 2 maart 2017, ECLI:NL:RVS:2017:561, M en R 2017/83

Boomvalk heeft geen jaarrond beschermd nest

07-02-2017: Annotatie ABRvS 7 februari 2017, ECLI:NL:RVS:2016:288, M en R 2017/57

Stront aan de knikker? Het fosfaatrechtenstelsel in het licht van art. 1 Eerste Protocol bij het EVRM

24-01-2017: Milieu & Recht 2017/5 (61), p. 388-400

De Wet tarieven: de Commissie m.e.r. uit de markt geprijsd?

24-12-2016: Milieu & Recht 2016/19

Geen vergunningvoorschriften gebruik of milieuaspecten aan omgevingsvergunning bouwen

14-12-2016: Annotatie Soppe ABRvS 14 december 2016, ECLI:NL:RVS:2016:3331, M en R 2017/39

Omgevingsplan en m.e.r.

12-12-2016: In deze bijdrage wordt de werkingssfeer van de voorgestelde m.e.r.-regelgeving ten aanzien van het omgevingsplan besproken. Verder wordt er ingegaan op de reikwijdte van de m.e.r.-(beoordelings)plicht voor zover die is verbonden aan het omgevingsplan.

Opschorting beslistermijn aanvraag om bestemmingsplan-vaststelling

30-11-2016: Annotatie ABRvS 30 november 2016, ECLI:NL:RVS:2016:3189, AB 2017/28

Geen m.e.r.-beoordelingsplicht voor besluiten niet genoemd in kolom 4 Besluit mer

30-11-2016: Annotatie Soppe ABRvS 30 november 2016, ECLI:NL:RVS:2016:3170, M en R 2017/92

Functionele ontgronding is winning oppervlaktedelfstoffen Besluit mer

15-11-2016: Annotatie ABRvS 15 november 2016, ECLI:NL:RVS:2016:3152, M en R 2017/13

Betekenis kosten bij bepaling mer-alternatieven

09-11-2016: Annotatie Soppe ABRvS 9 november 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2988, M en R 2017/35

Informele mer-beoordeling voldoende bij formele mer-beoordelingsplicht

28-09-2016: Annotatie Soppe ABRvS 28 september 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2535, M en R 2016/149

Peilbeheer op peil. De verhouding tussen het peilbsluit en de watervergunning voor peilafwijkingen

24-08-2016: Milieu & Recht 2016/137

Windturbines en ecologie: soortenbescherming (II)

13-08-2016: Erwin Noordover en Neeltje Walgemoed schreven ‘Windturbines en ecologie: soortenbescherming (ii)’, Nederlands Tijdschrift voor Energierecht,…

Planologische vergelijking bij bepalen m.e.r.-(beoordelings)plicht bestemmingsplan

13-07-2016: Annotatie Soppe ABRvS 13 juli 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1944, M en R 2017/18

Peilbeheer op peil

11-05-2016: Een onderzoek naar de verhouding tussen het peilbesluit en de watervergunning voor het afwijken van het peil.

Handboek Legger Oppervlaktewaterlichamen

19-04-2016: F.A.G. Groothuijse & J. Kevelam, Handboek Legger Oppervlaktewaterlichamen, Utrecht: Universiteit Utrecht, Utrecht Centre for Water, Oceans and Sustainability Law 2016 (27 pp.).

Geen sprake van nieuwe stedelijke voorziening als bedoeld in Verordening Ruimte 2014

13-04-2016: Annotatie ABRvS 13 april 2016, ECLI:NL:RVS:2016:987, M en R 2016/96

Windturbines en Ecologie: Gebiedsbescherming (I)

01-03-2016: Erwin Noordover schreef ‘Windturbines en Ecologie: Gebiedsbescherming’, Nederlands Tijdschrift voor Energierecht, 2016, nr. 1.

Betekenis voorzienbaarheidscriterium voor activiteiten in Besluit mer zonder term ‘capaciteit’

24-02-2016: Annotatie Soppe ABRvS 24 februari 2016, ECLI:NL:RVS:2016:482, M en R 2016/69

Bepalen en effectueren mer-plicht bij grensoverschrijdende activiteiten

24-02-2016: Annotatie Soppe ABRvS 24 februari 2016, ECLI:NL:RVS:2016:465, M en R 2016/78

Laveren tussen piketpaaltjes door onbekend terrein

03-02-2016: Na het arrest van het Hof van Justitie in de zaak Kücükdeveci (2010) was het…

Eventuele toekomstige gaswinning niet betrekken bij mer-beoordeling exploratieboring

27-01-2016: ABRvS Kevelam en Soppe 27 januari 2016, ECLI:NL:RVS:2016:155, M en R 2016/64

Wijziging geluidvoorschrift kartbaan geen wijziging activiteit categorie D-43 Besluit mer

23-12-2015: Annotatie Soppe ABRvS 23 december 2015, ECLI:NL:RVS:2015:3949, M en R 2016/52

Instemmingsbesluit geen plan uit artikel 19j Natuurbeschermingswet 1998

18-11-2015: Annotatie Kevelam en Soppe ABRvS 18 november 2015, ECLI:NL:RVS:2015:3578, M en R 2016/63

Relativiteitsvereiste en beoordeling beroepsgronden milieuaspecten uit mer-beoordeling

18-11-2015: Annotatie Soppe ABRvS 18 november 2015, ECLI:NL:RVS:2015:3557, M en R 2016/14

Inspanningsverplichting in projectontwikkelingsovereenkomst: gemeenten zijn aansprakelijk te houden voor een tekortschieten in hun inspanningen

27-10-2015: Erwin Noordover en Laurens Westendorp schreven ‘Inspanningsverplichting in projectontwikkelingsovereenkomst: gemeenten zijn aansprakelijk te houden voor…

Het waarborgen van duurzaamheid in de Omgevingswet.

24-08-2015: Tijdschrift voor omgevingsrecht, 2015 (1), (pp. 8-19) (11 p.)

Geen mer-beoordeling als activiteit niet voldoet aan kolom 1-omschrijving Besluit mer

19-08-2015: Annotatie Soppe ABRvS 19 augstus 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2631, M en R 2015/143

Recycling is geen verwijdering afvalstoffen uit categorie D-18.1 Besluit mer

05-08-2015: Annotatie Soppe ABRvS 5 augustus 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2457, M en R 2015/156

Relativiteitsvereiste in de weg aan vernietiging omgevingsvergunning beperkte milieutoets

02-07-2015: Annotatie Soppe Rb Oost-Brabant 2 juli 2015, ECLI:NL:RBOBR:2015:3318, M en R 2015/121

De juridische bescherming van drinkwaterbronnen bij schaliegaswinning

01-07-2015: Scriptie Julian Kevelam “De juridische bescherming van drinkwaterbronnen bij schaliegaswinning”

Planologische vergelijking bij bepalen mer-plicht bestemmingsplan

01-07-2015: Annotatie Soppe ABRvS 1 juli 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2078, M en R 2015/125

Baat het niet, dan schaadt het (mogelijk) wel

23-06-2015: Erwin Noordover schreef ‘Baat het niet, dan schaadt het (mogelijk) wel’, Bb 23 juni 2015/nr….

Relativiteitsvereiste in relatie tot plan-mer-regeling en artikel 7.2a Wm

03-06-2015: Annotatie Nijmeijer en Soppe ABRvS 3 juni 2015, ECLI:NL:RVS:2015:1713, TBR 2015/114

Rechtsvergleichende Studie zu Instrumenten eines nachhaltigen Landmanagements Comparative Law Analysis on Instruments for Sustainable Land Management

24-05-2015: H.F.M.W. van Rijswick, J. Kevelam, D. Korsse, S. van ’t Foort, W. Köck, J. Bovet, S. Möckel, K. Rath & M. Reese, M., Rechtsvergleichende Studie zu Instrumenten eines nachhaltigen Landmanagements Comparative Law Analysis on Instruments for Sustainable Land Management (CLAIM), Müncheberg: Leibniz-Zentrum für Agrarlandschaftsforschung (ZALF) e.V. 2015 (357 pp.).

Twee fasen bedrijventerrein één samenhangende activiteit bij toepassing Besluit mer

29-04-2015: Annotatie Soppe ABRvS 29 april 2015, ECLI:NL:RVS:2015:1333, M en R 2015/106

Achterwege laten plan-mer-plicht bestemmingsplan ingeval van vergunning Natuurbeschermingswet 1998 met passende beoordeling

15-04-2015: Annotatie Soppe ABRvS 15 april 2015, ECLI:NL:RVS:2015:1161, M en R 2015/105

De curator als overtreder

01-03-2015: Erwin Noordover schreef ‘De curator als overtreder’ in Tijdschrift voor Insolventierecht, 2015/12. Een failliet bedrijf…

Exploratieboringen aardgas en aardolie niet mer-plichtig ingevolge mer-richtlijn

11-02-2015: Annotatie Soppe HvJEU 11 februari 2015, ECLI:EU:C:2015:79, M en R 2015/73

Hoofdlijnen milieubestuursrecht

24-01-2015: Hoofdlijnen milieubestuursrecht, 2015, hoofdstuk 9 (Milieueffectrapportage), pag. 187-208

De reikwijdte van art. 8:69, tweede lid, van de Awb in het omgevingsrecht

24-01-2015: Naar een ruimhartige en meer consistente toepassing van de verplichting tot ambtshalve aanvulling van rechtsgronden door de Afdeling bestuursrechtspraak in het omgevingsrecht?’

Integrale beoordeling milieugevolgen bij informele mer-beoordeling

24-12-2014: Annotatie Nijmeijer en Soppe ABRvS 24 december 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4648, TBR 2015/113

Verwerking licht asbesthoudend staalschroot in smelten staal valt onder categorie C-21-5 en D-21.5

10-12-2014: Annotatie Soppe ABRvS 10 december 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4531, M en R 2015/50

Geen omgevingsvergunningplichte beperkte milieutoets melkrundveehouderij onder drempel categorie D-14 Besluit mer

29-10-2014: Annotatie Soppe ABRvS 29 oktober 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3841, M en R 2015/37

Water en ruimte

01-10-2014: H.K. Gilissen, J. Kevelam & H.F.M.W. van Rijswick, Water en ruimte – De bescherming van watersysteembelangen in het ruimtelijk spoor, Amsterdam: Berghauser Pont Publishing 2014 (244 pp.).

Tailormade regelgeving voor windturbineparken op de Noordzee

01-10-2014: Erwin Noordover en Annemarie Drahmann schreven ‘Tailormade regelgeving voor windturbineparken op de Noordzee’, TO oktober…

Mer-beoordelingsbesluit inhoudende dat MER moet worden gemaakt bij uitbreiding ontgronding

01-10-2014: Annotatie Soppe ABRvS 1 oktober 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3546, M en R 2015/22

Reikwijdte van plan-m.e.r. is beperkt tot m.e.r.-plichtige onderdelen plan; planregels om te voldoen aan de Natuurbeschermingswet 1998 niet toegestaan

06-08-2014: Annotatie Kaajan en Soppe ABRvS 6 augustus 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2942, M en R 2014/143

Nieuw habitat geen mitigerende maar compenserende maatregel

15-05-2014: Annotatie Soppe HvJ EU 15 mei 2014, ECLI:EU:C:2014:330, TBR 2014/154

Opzet en vormgeving-criterium ingeval van wijziging activiteit Besluit mer

23-04-2014: Annotatie Soppe ABRvS 23 april 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1467, M en R 2014/113

Hanteren drempelwaarde 0,051 mol/ha/jaar bij vergunning Natuurbeschermingswet 1998 niet aanvaard

09-04-2014: Annotatie Soppe ABRvS 9 april 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1207, AB 2014/164

Co-vergistingsintallatie is niet m.e.r.-(beoordelings)plichtig vanwege categorieën D-18.4, D-21.6 en D-22.1

19-02-2014: Annotatie Soppe ABRvS 19 februari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:555, M en R 2014/79

Wijziging Kernenergiewetvergunning Borssele is geen wijziging in de zin van Besluit m.e.r

19-02-2014: Annotatie Soppe ABRvS 19 februari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:517, M en R 2014/80

Effecten op buitenlandse Natura 2000-gebieden en bestaande rechten

05-02-2014: Marieke Kaajan en Erwin Noordover schreven een noot onder ABRvS 5 februari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:285 inz….

Opnemen maximale capaciteit vergassingsinstallatie categorie C-18.4 Belsuit mer in planregels toegestaan

29-01-2014: Annotatie Soppe ABRvS 29 januari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:170, M en R 2014/46

Activiteit categorie C-18.4 Besluit m.e.r zowel verwijdering als nuttige toepassing afvalstoffen

14-01-2014: Annotatie Soppe Rb Noord-Nederland 14 januari 2014, ECLI:NL:RBNNE:2014:149, M en R 2014/45

Communautaire grenzen aan het beperken van de project-m.e.r.-plicht tot het eerste ruimtelijk plan over een gefaseerd te realiseren project (mede bezien in het licht van de Omgevingswet)

24-12-2013: P.J.J. van Buuren e.a. (red.), Toonbeelden, Gedachten over provinciaal omgevingsrecht ter herinnering aan Toon de Gier, Kluwer 2013, p. 159-165

Windparken en leefomgeving

29-11-2013: Marieke Kaajan en Erwin Noordover schreven samen “Windparken en leefomgeving: een toelichting op enkele angels uit…

Projectbesluit artikel 3.10 Wro geen plan in zin van artikel 19j Natuurbeschermingswet 1998

15-08-2013: Annotatie Soppe Rb Noord-Holland 15 augustus 2013, ECLI:NL:RBNHO:2013:7078, M en R 2014/28

Cumulatie projecten leidt tot formele mer-beoordelingsplicht ontgrondingsvergunning

03-07-2013: Annotatie Soppe ABRvS 3 juli 2013, ECLI:NL:RVS:2013:149, M en R 2013/127

Reikwijdte van categorie D.35c van het Besluit mer (conserven)

26-06-2013: Annotatie Soppe ABRvS 26 juni 2013, ECLI:NL:RVS:2013:18, M en R 2013/116

Gaan de wieken sneller draaien met de Structuurvisie wind op land?

13-06-2013: In Bouwrecht 2013/89 gingen Erwin Noordover en Aaldert ten Veen in op de Rijksstructuurvisie wind…

En weer een moderniseringsslag … Of vormt de Omgevingswet dan toch het eindstation voor een eigentijds m.e.r.-systeem? Uiteenzetting van de belangrijkste wijzigingen in de m.e.r.-regelgeving ingevolge de Omgevingswet

24-05-2013: TO 2013, nr. 2, p. 55-67

Toegestane situatie op de peildatum vormt referentiesituatie voor passende beoordeling voor plannen

01-05-2013: Annotatie Soppe ABRvS 1 mei 2013, ECLI:NL:RVS:2013:BZ9083, M en R 2013/97

De Wro gewijzigd

19-01-2013: Artikel in de TBR 2013/3; Een korte beschouwing van de veranderingen die per 1 oktober 2012 zijn doorgevoerd middels de Spoedwet Wro

Eén stedelijk ontwikkelingsproject in zin van Besluit mer

09-01-2013: Annotatie Soppe ABRvS 9 januari 2013, ECLI:NL:RVS:2013:BY8002, AB 2013/96

Een duiding van complexe besluitvorming en een voorstel voor de beoordeling van complicerende factoren

01-01-2013: Erwin Noordover schreef ‘Een duiding van complexe besluitvorming en een voorstel voor de beoordeling van…

Het bestemmingsplan gemaximaliseerd, Over de spanning tussen reële versus theoretische maximale planologische mogelijkheden ter zake van met name bedrijventerreinen en het buitengebied

24-12-2012: Over de spanning tussen reële versus theoretische maximale planologische mogelijkheden ter zake van met name bedrijventerreinen en het buitengebied.

Geen mer-beoordeling voor uitwerkingsplan

19-12-2012: Annotatie Soppe ABRvS 19 december 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BY6741, TBR 2013/43

Samenhangende ontgrondingslocatie voor bepaling mer-(beoordelingsplicht)

19-12-2012: Annotatie Soppe ABRvS 19 december 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BY6766, AB 2013/97

Nieuwe en bestaande windturbines windpark in zin van Besluit mer

12-12-2012: Annotatie Soppe Rb Haarlem 12 december 2012, ECLI:NL:RBHAA:2012:BY6096, M en R 2013/42

Geen samenhangende installaties windturbines Lelystad

14-11-2012: Annotatie Soppe ABRvS 14 november 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BY3088, M en R 2013/41

Besluit-MER beperkt tot bestemmingsplan dat deel is van groter plan

03-10-2012: Annotatie Soppe ABRvS 3 oktober 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BX8982, M en R 2013/26

Passende beoordeling en plan-mer voor bestemmingsplan met significante effecten Natura 2000-gebied en plan-mer-gebrek is niet passeerbaar

18-07-2012: Annotatie Soppe ABRvS 18 juli 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BX1871, TBR 2012/166

Plan-mer-plicht als bestemmingsplan meer mogelijk maakt van vergunde situatie

30-05-2012: Annotatie Soppe ABRvS 30 mei 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BW6920, TBR 2012/129

Gemeenteraad is pas gebonden aan de inhoud van een algemene regel op grond van art. 4.1 lid 1 Wro na het verstrijken van de termijn die op grond van art. 4.1 lid 2 Wro aan die regel is verbonden

09-05-2012: Annotatie Daan Korsse, ABRvS 9 mei 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BW5271, AB 2012/176

Vogelvrij, Een beschouwing over vogels met jaarrond beschermde verblijfplaatsen in relatie tot ruimtelijke ontwikkelingen

07-05-2012: TO 2012, nr. 3, p. 64-74

Plan met wettelijk of bestuursrechtelijk geregelde procedure is plan of programma smb-richtlijn

22-03-2012: Annotatie Soppe HvJ EU 22 maart 2012, ECLI:EU:C:2012:159, TBR 2012/151

SVIR en Barro: beleid en regel voor de nationale ruimte

02-03-2012: In Bouwrecht 2012/49 ging Erwin Noordover in op het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening en de…

Geconcentreerde rechtsbescherming tegen provinciale ontheffing en gemeentelijk besluit waarop die ontheffing betrekking heeft

01-02-2012: Annotatie Daan Korsse, ABRvS 1 februari 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BV2454, AB 2021/66

Europeesrechtelijke noodzaak voor onafhankelijke instantie raadpleging milieueffectrapport

20-10-2011: Annotatie Backes en Soppe HvJ EU 20 oktober 2011, ECLI:EU:C:2011:681, AB 2012/1

Alle draait om de eenvoud. De Omgevingswet tussen Haagse bluf en fata morgana?

18-03-2011: Goed verdedigbaar. Vernieuwing van bestuursrecht en omgevingsrecht. Opstellen aangeboden aan prof. mr. P.J.J. van Buuren…

Doorwerking richtlijnen en algemene beginselen EU-recht

20-06-2010: Kücükdeveci is een mijlpaalarrest. Het verruimt de mogelijkheden voor richtlijnen om ‘horizontale effecten’ te sorteren,…

Bangert en Oosterpolder: lange leve de duidelijkheid

24-05-2008: Toets 2008, nr. 5, p. 4-9